Ένας χρόνος σημαντικών δράσεων και εκδηλώσεων για το σύλλογο "Το Ριφόρτσο"

O Πολιτιστικός , Λαογραφικός & Ιστορικός σύλλογος « Το Ριφόρτσο» σαν ιδέα , προέκυψε από την αγάπη κάποιων ανθρώπων για την πλούσια ιστορία, την λαογραφία και τον πολιτισμό των νησιών της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Πριν από 24 περίπου μήνες δημιουργήθηκε μια ομάδα στο διαδίκτυο , το «Κομπόγιο Κεφαλονιάς & Ιθάκης» , με αποκλειστικό αντικείμενο την προσπάθεια να ανιχνεύσουμε και να μάθουμε την ιστορία & λαογραφία μας. Το υλικό, ήταν πολύ πλούσιο και μοναδικό, με αποτέλεσμα να αρχίσει να δημιουργείται ένα ηλεκτρονικό αρχείο, μια βάση πληροφοριών. Αυτό το ηλεκτρονικό μουσείο του παρελθόντος , με τον πλούτο γνώσεων, δεν έπρεπε να συνεχίσει να είναι μόνο στο διαδίκτυο. Έτσι γεννήθηκε ο σύλλογός μας.

Στην σελίδα 223 του Λεξικού για την ¨Κεφαλονίτικη & Θιακή Ντοπιολαλιά» του Διονυσίου Πανταζάτου , βρίσκουμε ….. ¨Ριφόρτσο ή Ρινφόρτσο ή Ρεφόρτσο (Ιταλ. RINFORZO) …..Ενίσχυση…» Αυτό θέλουμε να κάνουμε …Επαναδημιουργία , Επανεκκίνηση, Επαναδραστηριοποίηση όλων εκείνων των δυνάμεων που αγαπούν τα νησιά, που αγαπούν την ιστορία τους, που πιστεύουν ότι έχουμε να παρουσιάσουμε πολλά ντοκουμέντα. Σε αυτήν την φιλοσοφία θέλει να κινηθεί ο νέος σύλλογος. Να προσπαθήσει να κάνει την ιστορία, «εύπεπτη» για πολλούς. Άλλωστε , θα πρέπει να θυμίσουμε αυτό, που είχε πει ο πολύ γνωστός ιστορικός Σπύρος Λουκάτος : «ΧΡΕΟΣ μας από τα πρωταρχικά, είναι να διασώσουμε αυτήν την πλούσια κληρονομιά μας και να τη συντηρήσουμε, αφού αυτή αποτυπώνει την ίδια την ταυτότητά μας. Αυτή όμως η διάσωση και συντήρηση, δεν πρέπει να έχει, ούτε να πάρει μουσειακό χαρακτήρα και να κλειστεί μόνο στην αίθουσα κάποιου κτιρίου…»

Ο σύλλογος δημιουργήθηκε στα τέλη Αυγούστου του 2016 με έδρα το Αργοστόλι. Το ΔΣ, το οποίο προέκυψε κατόπιν εκλογών, αποτελείται από τους: Διονύση Φωκά Πρόεδρο, Γεράσιμο Γαλανό Α΄ Αντιπρόεδρο, Τηλέμαχο Καραβία Β΄ Αντιπρόεδρο, Ορέστη Καππάτο Γραμματέα, Διονύση Κατσούρη Ταμία, Κατερίνα Φωκά , Ανδρέα Δεμπόνο , μέλη , Νικόλαο Λάσκαρη αναπληρωτή Γραμματέα, Σταματία Βιτσεντζάτου υπεύθυνη Διαδικτυακών μέσων & ηλεκτρονικής επικοινωνίας. Μέχρι σήμερα τα εγγεγραμμένα μέλη του συλλόγου είναι 218, αλλά η διεύρυνση συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς.

Ας κάνουμε μια συνοπτική αναφορά στις εκδηλώσεις που το τελευταίο δωδεκάμηνο υλοποιήσαμε :

1. Τον Σεπτέμβρη του 2016 διοργανώσαμε την εκδήλωση: «Κεφαλονιά & Ιθάκη, μνήμες του χθες, σημάδια στο σήμερα» σε μια προσπάθεια ανάδειξης παλιών κτιρίων – μνημείων των νησιών μας, που παραμένουν όρθια, (ή σχεδόν όρθια),σε πείσμα του χρόνου, των ανέμων, των ανθρώπων, του εγκέλαδου. Προβλήθηκε άγνωστο φωτογραφικό υλικό αλλά έγινε και κινηματογραφική προβολή, του πιο παλιού φιλμάκι που υπάρχει μέχρι σήμερα για τα νησιά μας , έτους 1938, από το αρχείο της οικογένειας Στάθη Αμπατιέλου. Συμμετείχαν τα χορευτικά του πολιτιστικού συλλόγου Ιθάκης “Χαρίλαος Τσιγώνιας”, του πολιτιστικού συλλόγου Ελειού “Ιωάννης Φωκάς” καθώς και του «Εξωραϊστικού & Επιμορφωτικού Συλλόγου Δηλινάτων» . Επίσης ομιλητής ήταν και ο κ. Ηλίας Τουμασάτος.

2. Παραμονές Χριστουγέννων διοργανώσαμε την εκδήλωση: «Ήθη και Έθιμα του Δωδεκαημέρου στα νησιά μας, ανάπλωρα στο χρόνο, με καράβι το Ριφόρτσο». Θυμηθήκαμε παλιά εορταστικά ήθη και έθιμα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων των νησιών μας, σε μια προσπάθεια διάσωσης της παράδοσής μας,. Επίσης μεταξύ άλλων, δημιουργήσαμε και προβάλαμε σύντομο ντοκιμαντέρ για το παλαιό έθιμο «Η κουλούρα τση γωνίας» που ουσιαστικά ήταν μια αναβίωση αυτού του ξεχασμένου δρώμενου. Μαζί μας, ήταν ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίας Ευφημίας “Το Φανάρι” και η τραγουδιστική παρέα του Πολιτιστικού Συλλόγου Βλαχάτων “Αίνος”.

3. Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε, το Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2017, η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας της Αδελφότητας Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά, στην αίθουσα του Πειραϊκού Συνδέσμου. Η εκδήλωση έγινε σε συνεργασία με τον σύλλογο “Το Ριφόρτσο” Κεφαλληνίας και Ιθάκης με πολύ μεγάλη  συμμετοχή των μελών, φίλων και καλεσμένων που γέμισαν κυριολεκτικά την αίθουσα.Ο Αντιπρόεδρος του “Ριφόρτσο” Γεράσιμος Γαλανός μετά από ένα σύντομο χαιρετισμό εξήγησε ότι η λέξη “Ριφόρτσο” στην Κεφαλλονίτικη και Θιακή ντοπιολαλιά σημαίνει “Ενίσχυση- Επαναδημιουργία –Επανεκίνηση-Επαναδραστηριοποίηση” όλων των ανθρώπων που αγαπούν τα νησιά μας, την ιστορία τους και τον πολιτισμό τους, Επίσης τόνισε τις προσπάθειες που κάνει ο σύλλογος για την αναβίωση και διατήρηση των εθίμων της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Τέλος παρουσιάστηκε σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό που έπαιζε σε ειδικό σλάιντ καθ΄ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης.

4. Τέλη Απριλίου 2017 διοργανώσαμε την εκδήλωση «Αργοστόλι, 260 χρόνια πρωτεύουσα, 1757 – 2017, μια δύσκολη πορεία μέσα στο χρόνο». Αναδείχθηκαν άγνωστες πληροφορίες, ακόμα και πριν από την 20η Απριλίου 1757, ημερομηνία που ορίσθηκε πρωτεύουσα το Αργοστόλι. Προβλήθηκε ένα σύντομο ντοκιμαντέρ για την ιστορική διαδρομή της πόλης, ως προάγγελος μιας πολύ μεγαλύτερης κινηματογραφικής μας παραγωγής, η οποία σύντομα θα ολοκληρωθεί, με την στήριξη της ΠΙΝ – Περιφερειακή Ενότητα Κεφαλονιάς. Συμμετείχαν, το Λύκειο Ελληνίδων – Παράρτημα Αργοστολίου, η Αδελφότητα Κεφαλλήνων & Ιθακησίων Πειραιά και η Μαντολινάτα Νέων Κεφαλληνίας, υπό την διεύθυνση του κου Σωκράτη Μπένου. Επίσης ομιλητές ήταν οι κ. κ. Διονύσιος Γαρμπής, Παναγής Καγκελάρης & Σπυρίδων Καββαδίας και η πρόεδρος της Αδελφότητας Κεφαλλήνων & Ιθακησίων Πειραιά κα Μαριολένη Νεοφύτου .

5. Αρχές Μαϊου 2017, σε μια εκδήλωση που διοργάνωσε η ΠΙΝ – Περιφερειακή Ενότητα Κεφαλονιάς για να τιμήσει το πλοίο “HMS DARING” και την προσφορά του στους σεισμούς 1953, συμμετείχαμε με πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό ενώ την παρουσίαση ανέλαβε το μέλος μας , Γιάγκος Μεταξάς.

6. Στα τέλη Ιουνίου 2017 ο σύλλογος μας, συμμετείχε στις εορταστικές εκδηλώσεις για την περίφημη μάχη του Λάλα, η οποία διεξήχθη τον Ιούνιο του 1821. Ο σύλλογος εκπροσωπήθηκε από τον αναπληρωτή γραμματέα κ. Νικόλαο Λάσκαρη , ο οποίος παρέδωσε στον Δήμαρχο Ωλένης, πιστό αντίγραφο της σημαίας του τμήματος Επτανησίων που πολέμησε υπό την ηγεσία των Κωνσταντίνου & Ανδρέα Μεταξά, ΕυαγγελινούΠανά, Μιχαήλ Κουτουφά και των Ζακυνθίων Παναγιώτη Στρούζα & Διονυσίου Σαμπρικού .

7. Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το βράδυ του Σαββάτου 15 Ιουλίου στον Πλατρειθιά Ιθάκης, η εκδήλωση με τίτλο : “Η βόρειος Ιθάκη στο πέρασμα του χρόνου”, που ήταν συνδιοργάνωση του Πολιτιστικού, Λαογραφικού, Ιστορικού Συλλόγου Κεφαλληνίας & Ιθάκης «ΤΟ ΡΙΦΟΡΤΣΟ», του Κοινωφελή Ομίλου Πλατρειθιά και του Δήμου Ιθάκης.Ο χώρος που πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση γέμισε από κόσμο που παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις ομιλίες και απόλαυσε κυριολεκτικά το μουσικοχορευτικό πρόγραμμα που ακολούθησε. Κατά τη διάρκεια των ομιλιών αναδείχθηκαν πληροφορίες από την επίσκεψη του Λουδοβίκου Σαλβατώρ στις αρχές του 1900 στην Ιθάκη, τις ανασκαφές του αρχαιολόγου Heurtley το 1930 και από τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953 που παρουσίασαν ο πρόεδρος του συλλόγου κ. Διονύσης Φωκάς και ο Αντιπρόεδρος κ. Τηλέμαχος Καραβίας.

8. Στα τέλη Ιουλίου 2017 στην Λακήθρα, διοργανώσαμε εκδήλωση με τίτλο: «Ιστορία και Λαογραφία της Λακήθρας – Η υιοθεσία του χωριού από τους Γάλλους, την περίοδο των σεισμών του 1953, στην δύσκολη εκείνη Ώρα “μηδέν” για τα νησιά μας.» Ήταν μια εκδήλωση για έναν τόπο με ιστορία από τα αρχαία χρόνια, μέχρι και τα νεώτερα, αλλά και με πλούσια λαογραφία. Η περιοχή αυτή, έχει πάντα κάτι να μας πει. Άλλωστε η παρουσία του Λόρδου Βύρωνα, είναι ακόμα ζωντανή , εκεί στον βράχο. Από βιβλίο για την ζωή του στην Κεφαλονιά, διαβάσαμε : «μέσα στην κάπα του από ταρτάν Στιούαρτ, με έναν σκούφο που τον φορούσε σαν σκωτζέζικο μποννέ, ατένιζε με προσήλωση την εκτεταμένη και ποικίλη θέα μπροστά του…» Η εκδήλωση ήταν μια συνεργασία με την Τοπική Κοινότητα Λακήθρας, ενώ παράλληλα έγινε βράβευση της επίτιμη προξένου της Γαλλίας, για τη βοήθεια και την προσφορά της χώρας αυτής, στους κατοίκους , κατά την δύσκολη στιγμή των σεισμών του 1953. Μαζί μας, ήταν ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίας Ευφημίας «’Το Φανάρι». Επίσης ομιλητές ήταν ο κ. Τουμασάτος και ο κ. Σπύρος Αυγουστάτος , μέλος του συλλόγου μας.

9. Στα μέσα Αυγούστου 2017 μαζί με τον σύλλογο του Πυργιού «Ο Αίνος» διοργανώσαμε εκδήλωση στο Πυργί για την ιστορία και λαογραφία της περιοχής. Σε μια εκδήλωση, αφιερωμένη στον κ. Ευάγγελο Φλωράτο, πράγματι τα βουνά, μας μαρτύρησαν πλούσια και θαυμάσια ιστορία. Την παρουσίαση είχε αναλάβει το μέλος μας κα Αγγελική Μαρκέτου.

10. Ο σύλλογος μας σε συνεργασία με το Δήμο Ιθάκης διοργάνωσε τo Σάββατο 26 Αυγούστου 2017 στην πλατεία στο Βαθύ της Ιθάκης, εκδήλωση με τίτλο : “Από την Ιθάκη του GELL το 1806 στην Ιθάκη του ΜΕΛΕΤΖΗ 1952-54”Στην εκδήλωση ανεδείχθησαν πληροφορίες από την γεωγραφία και τις αρχαιότητες της Ιθάκης το 1806 με τη ματιά Άγγλων περιηγητών και φωτογραφίες της Ιθάκης με τη ματιά του φωτογράφου Σπύρου ΜΕΛΕΤΖΗ (1953, 1954).Ο πρόεδρος του “Ριφόρτσο” Διονύσης Φωκάς ανέπτυξε το θέμα που αφορούσε τη ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΙΘΑΚΗΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 1806 όταν επισκέφτηκαν την Ιθάκη ο γεωγράφος και αρχαιοδίφης William Gell και ο ευρύτερα γνωστός στο πανελλήνιο συνταγματάρχης Leake. Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν από τον Τηλέμαχο Καραβία μια αντιπροσωπευτική επιλογή από φωτογραφίες – οι περισσότερες για πρώτη φορά – που τράβηξε ο γνωστός φωτογράφος της Αντίστασης Σπύρος Μελετζής κατά τη διάρκεια των περιηγήσεών του στην Ιθάκη, σε δυο διαφορετικές χρονικές περιόδους.

11.  Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε μία πρωτοπόρα εκδήλωση με τίτλο «Η Γαλλία στην Κεφαλονιά στο σεισμό και στο σήμερα» , στον χώρο του Τμήματος Ψηφιακών Μέσων και επικοινωνίας του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, η οποία ήταν συνδιοργάνωση της ΠΕ Κεφαλληνίας, του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων-Τμήματος Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας και του συλλόγου μας . Στελέχη του Γαλλικού πανεπιστημίου «Institute of Earth Sciences» με έδρα την Grenoble, ανέπτυξαν επιστημονικά θέματα, σχετικά με τους σεισμούς . Σε αυτήν την εκδήλωση αναδείχθηκαν άγνωστα στοιχεία , σχετικά με την Γαλλική βοήθεια στην Κεφαλονιά τον Αύγουστο του 1953, στην σχετική ομιλία της Επίτιμης Προξένου της Γαλλίας στο νησί , για την υιοθεσία της Λακήθρας από τους Γάλλους , στην ομιλία του Προέδρου του συλλόγου μας και στην σχέση Παρισιού και Άσσου από τον κο Ηλία Τουμασάτο.

Οι εκδηλώσεις στην Κεφαλονιά έγιναν με την στήριξη της ΚΕΔΗΚΕ και στην Ιθάκη, με την στήριξη του Δήμου του νησιού.

Όπως προκύπτει από όλα τα παραπάνω , σε μόλις ένα χρόνο , έχουμε ανεβάσει τον πήχη ψηλά. Επόμενος στόχος μας, είναι η ολοκλήρωση του ντοκυμαντέρ, σχετικά με την ιστορική διαδρομή της πόλης, η οποία είναι μια μεγάλη , θα μπορούσαμε να πούμε, κινηματογραφική παραγωγή, με την στήριξη της ΠΙΝ – Περιφερειακή Ενότητα Κεφαλονιάς.

Θα συνεχίσουμε να προσφέρουμε στον πολιτισμό , στην λαογραφία , στην ιστορία των νησιών μας, έχοντας πάντα κατά νου, τα λόγια του ιστορικού Σπύρου Λουκάτου : «ΧΡΕΟΣ μας από τα πρωταρχικά, είναι να διασώσουμε αυτήν την πλούσια κληρονομιά μας και να τη συντηρήσουμε, αφού αυτή αποτυπώνει την ίδια την ταυτότητά μας. Αυτή όμως η διάσωση και συντήρηση, δεν πρέπει να έχει, ούτε να πάρει μουσειακό χαρακτήρα και να κλειστεί μόνο στην αίθουσα κάποιου κτιρίου…»