Αρθρο του Γ. Παναγιώτατου-Τζάκη: «Η βάση του 10 σε ΑΕΙ & ΤΕΙ»

Τον τελευταίο καιρό απασχολεί το δημόσιο βίο της πατρίδας μας η απόφαση εφαρμογής της βάσης του 10 για την είσοδο στα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το βασικό επιχείρημα των υποστηρικτών της βάσης είναι ότι με τον τρόπο αυτό θα αναβαθμιστεί η εκπαιδευτική διαδικασία λόγω της εισόδου φοιτητών με καλύτερο επιστημονικό επίπεδο στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ. Επίσης, υποστηρίζεται ότι κριτήριο σχεδιασμού της εκπαιδευτικής πολιτικής της χώρας πρέπει να είναι οι πραγματικές ανάγκες της εκπαίδευσης και της επιστήμης και η δυνατότητα πραγματικής εργασιακής απορρόφησης των πτυχιούχων και όχι η προσπάθεια να ικανοποιηθούν τοπικά αιτήματα ή να υπάρχει οικονομική δραστηριότητα στην ελληνική περιφέρεια.Το βασικό επιχείρημα των πολεμίων της βάσης του 10 είναι ότι η θέσπισή της εγκυμονεί κινδύνους για τη βιωσιμότητα των περιφερειακών ιδρυμάτων και ιδίως των ΤΕΙ, αφού η μείωση των εισερχομένων φοιτητών μπορεί να δημιουργήσει αρνητικά δεδομένα για την τοπική ανάπτυξη.

Αν συζητήσει κανείς με κόσμο όλων των πολιτικών αποχρώσεων και των κοινωνικών-επαγγελματικών κατηγοριών, θα διαπιστώσει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών τάσσεται υπέρ της θέσπισης της βάσης του 10, αποδεχόμενη το μέτρο ως επί της αρχής σωστό με σκοπό την αναβάθμιση της επιστημονικής διαδικασίας. Είναι γεγονός ότι η ίδρυση πολλών ιδρυμάτων έγινε χωρίς ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Τα προβλήματα φάνηκαν στη συνέχεια. Από τη στιγμή, βέβαια, που λειτούργησαν τα ιδρύματα, δημιουργήθηκε στις τοπικές κοινωνίες μια προσδοκία πνευματικής, πολιτιστικής, οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και προόδου.

Η προσδοκία αυτή κατά τη γνώμη μου μπορεί να προστατευτεί. Αυτό θα γίνει αν δοθεί νέα δημιουργική προοπτική στις τοπικές κοινωνίες. Το αίτημα, λοιπόν, είναι χρήσιμο να αλλάξει. Αντί να δίνονται μάχες για την ανάκληση της απόφασης ως προς τη βάση του 10, που ως σωστό μέτρο πρέπει να εφαρμοστεί, το νέο αίτημα πρέπει να έχει τον εξής διττό χαρακτήρα: αφενός, να δοθεί έμφαση στην αναβάθμιση της μέσης εκπαίδευσης, ώστε οι υποψήφιοι στις πανελλήνιες να διαπρέπουν και όχι απλώς να κυνηγούν ασθμαίνοντας το 10. Αφετέρου, να προβλεφθούν καινούριες εναλλακτικές αναπτυξιακές ευκαιρίες για την ελληνική περιφέρεια, με σκοπό όσα καλώς εννοούμενα οφέλη έχει τώρα η επαρχία από τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, να τα διατηρήσει μέσω και άλλων δραστηριοτήτων και ολοκληρωμένων προγραμμάτων. Έτσι, και η αναβάθμιση της ανώτερης και ανώτατης παιδείας θα εξασφαλιστεί αλλά και οι τοπικές κοινωνίες δεν θα πληρώσουν κανένα κόστος.

Τέλος, το νέο δόγμα πρέπει να είναι: όχι στην ίδρυση τμημάτων ή ιδρυμάτων αν λόγω του αντικειμένου τους δεν είναι χρήσιμα για τη χώρα. Αν όμως πραγματικά χρειάζονται, τότε να ιδρύονται στην επαρχία. Αν γίνουν όλα αυτά, τότε και η βελτίωση του περιεχομένου της παρεχόμενης εκπαίδευσης θα επιτευχθεί αλλά και τέλος θα δοθεί στον υδροκεφαλισμό της Αθήνας.