Η γιορτή της Παναγίας της Δελλαπορτίτισσας

Mια από τις εκκλησίες που εορτάζουν μεγαλόπρεπα το Γενέθλιο της Θεοτόκου στην Κεφαλονιά είναι και ο ναός της Παναγίας στα Δελλαπορτάτα, του Δήμου Παλικής.

Κατάμεστη η εκκλησία κατά τον εσπερινό, που κοσμήθηκε με την παρουσία του πρωτοσύγκελου, πανοσιολογιότατου Γεράσιμου Φωκά και αρκετών ιερέων την περιοχής της Παλικής.

Ο Εσπερινός με τον επιλύχνιο ύμνο του, το «Φως Ιλαρόν», την ωραία ψαλτική στην Παναγία και με τους ήχους των υπέροχων ψαλτάδων, γιόμισε και σκόρπισε στο ναό και στους πιστούς, ευλάβεια και χαρά, σ’ αυτήν ιερά πανήγυρη της Παναγίας.

Λιτός, καθοδηγητικός και καθάριος, μα πάνω από όλα ντόμπρος, ο λόγος του Πρωτοσύγκελου, Γεράσιμου Φωκά, συνεπήρε τους πιστούς που συρρέουν κάθε χρόνο σ’ αυτόν τον ιερό ναό για την εορτή του Γενεθλίου της Παναγίας.

Σε αυτόν τον ιερό ναό, φυλάσσεται ένα λουλούδι, ή «το λουλούδι της Παναγιάς» όπως το λέει ο λαός και που κατά τη διάρκεια της εσπερινής λειτουργίας και ανήμερα της εορτής της Παναγιάς, ανθίζει, δηλαδή ξετυλίγει τα πιασμένα προς το κέντρο του κορμού του, κλαράκια του. Το λουλούδι τοποθετείται στο θρόνο της Παναγιάς, έπειτα από περιφορά μέσα στο ναό κατά τον εσπερινό. Την άλλη μέρα, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ξανακλείνει και ο ιερέας το φυλάσσει σε κατάλληλο και ασφαλή χώρο. Ο κόσμος το έχει σε καλό σημάδι να ανοίξει το λουλούδι. Εάν δεν ανοίξει πιστεύει πως κάτι κακό θα συμβεί στο νησί ή στην περιοχή. Κατά πολλούς, το λουλούδι αυτό είναι το ξυλώδες λουλούδι, το λεγόμενο «Ρόδον της Iεριχούς».

Γλυκύτατος στην αρμονία του ήταν ο χορός των ψαλτάδων, που απέδωσε τα εγκώμια στην Παναγιά με ήχο που θύμιζε παλιά κεφαλλονίτικη ψαλτική.

Οι επίτροποι, ο Γεράσιμος Σαράντη Αντωνάτος και ο Φώτης Γραικούσης, ασταμάτητα τακτοποιούσαν τα κεριά, τα βασιλικά και τους άρτους. Κάθε τόσο για ξαπόσταμα, ο Φώτης Γραικούσης, πλεύριζε το ψαλτήρι και έψαλλε μαζί με τους ψαλτάδες. Άγρυπνο μάτι, η γυναίκα του, η Σταμούλα, έτρεχε να δώσει τους άρτους, να βοηθήσει σε ότι ήταν απαραίτητο. Η Σταμούλα φροντίζει την εκκλησιά, την οποία την είχε στολισμένη και πεντακάθαρη.

Είναι αλήθεια πως σε αυτό το χωριό έχουν μείνει πέντε άνθρωποι, τα σπίτια λίγα μα και όσα είναι, τα περισσότερα είναι κλειστά. Το βάρος για το πανηγύρι και για τη φροντίδα στην εκκλησιά έχει πέσει πάνω σε αυτούς τους δυο ανθρώπους που μένουν στο χωριό, στο Φώτη Γραικούση και στη σύζυγό του, Σταμούλα.

Την άλλη μέρα μπήκα στην εκκλησιά την ώρα που ο Γεράσιμος Κουμάτος, πρωτοψάλτης, έλεγε το Αποστολικό Ανάγνωσμα. Με φωνή σταθερή και καθάρια, με κρεσέντα μελωδικά και σταθερά κοψίματα, εκεί που έπρεπε, ανάγνωσε τον Απόστολο και τον οποίο χαρήκαμε όλοι μας. Μαζί του στο ψαλτήρι, ήταν οι ψάλτες από το Αργοστόλι, ο Μενέλαος Σωτηρόπουλος που πάντα τιμά με την ωραία του φωνή και ψαλτική αυτό το πανηγύρι, ο Σπύρος Τσουρούφλης, που με την όμορφη χρωματική της φωνής του, εναρμόνιζε το όλο σύνολο. Επίσης ο παλιός ψάλτης Γεράσιμος Ορλαντάτος, που με στεντόρεια φωνή έψαλλε αλλά και άλλοτε κρατούσε το ίσο. Αργότερα ήλθε και ο ψάλτης Μουρελάτος από τα Χαυδάτα και βοήθησε με το ισοκράτημά του. Ειλικρινά ήταν ένα υπέροχο ψαλτικό σύνολο, που μπόρεσε να ακολουθήσει, χωρίς ακρότητες, τις νότες του ιερέα Χαράλαμπου Μαρκέτου και του διακόνου Νικόλα Θεοφιλάτου και να σταθεί στο ύψος της περίστασης, η οποία εάν είναι καλή κάνει ένα πανηγύρι καλό και ονομαστό.

Κοντά να απολύσει η Θεία Λειτουργία, ο ιερέας και εφημέριος του ναού, Χαράλαμπος Μαρκέτος, εκφώνησε λόγο, όχι για την ημέρα αλλά για την κατασκευή του κελιού του ναού, που μετά τη λειτουργία θα εγκαινίαζε.

Ο λόγος του ήταν ξεκάθαρος και απολογητικός μέσα από τη θεολογική και την εξαιρετική ρητορική ικανότητά του. Μίλησε, γιατί ήταν απαραίτητα τα κελιά να τα έχουν οι ναοί, την αναγκαιότητα τους και τη χρησιμότητα που έχουν, ώστε να εξυπηρετούν πολλαπλός τόσο τον ναό όσο και στις κοινωνικές ανάγκες που είχαν σχέση με την εκκλησιά.

Ο ιερέας μίλησε για τις δυσκολίες αντιμετώπισε, για την πολύτιμη βοήθεια των επιτρόπων και διάβασε αναλυτικά τα ποσά και τα ονόματα αυτών που προσέφεραν την όποια βοήθεια, για να τελειώσει το έργο.

Βασικός και πρώτος δωρητής, με μεγάλο ποσό, ήταν ο Γεώργιος Γερουλάνος του Ιωάννη, εγγονός του μεγάλου χειρουργού και ακαδημαϊκού, Μαρίνου Γερουλάνου. Επίσης, ο Άρης Σιγάλας και αρκετοί άλλοι, που έδωσαν ότι μπορούσαν για να τελειώσει το κελί.

Ακολούθησαν τα εγκαίνια του κελιού με την παρουσία του κόσμου, μοιράστηκαν γλυκά και δόθηκαν ευχές. Μετά την τελετή των εγκαινίων, ο Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός διάβασε δυο λόγια για την προσφορά του Γεωργίου Ιωάννου Γερουλάνου και της συζύγου του Ιωάννα, που χρόνια τώρα δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον καθώς και οικονομική στήριξη για τα Δελλαπορτάτα και τον ναό της Παναγίας.

Αφού όλα τελείωσαν, μαζευτήκαμε στο σπίτι του επιτρόπου Φώτη Γραικούση, όπου η Σταμούλα με τη βοήθεια των δικών της ανθρώπων είχαν στρώσει πλούσιο τραπέζι. Ο ιερέας, ο διάκονος και οι ψαλτάδες και αρκετοί άλλοι, καθίσαμε και απολαύσαμε τα εκλεκτά καλομαγειρεμένα φαγητά. Το κρασί είχε τον πρώτο λόγο στα χείλη μας και, λίγο λίγο καθώς δροσιζόμαστε με αυτό, μας φούντωσε το κέφι για το τραγούδι και ξύπνησε καλές και περασμένες αναμνήσεις.

Εφέτος, μας ελλείψανε, ο αγαπητός φίλος Γεώργιο Γερουλανός και η σύζυγός του Ιωάννα, λόγω που ο Γιώργος αναρρώνει στην Αθήνα. Ήταν όμως η έγνοια τους και η σκέψη τους, εκεί, ανάμεσά μας, αφού σχολιάσαμε τη μεγάλη τους προσφορά για να φτιαχτεί το κελί και την αγάπη τους που εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους για τα Δελλαπορτάτα και την Παναγιά.

«Φεύγοντας, μου φάνηκε πως στο δρόμο «με ακαρτερούσε» η Παναγιά και σαν να μου έκλεισε το μάτι, ευχαριστημένη καθώς ήταν, αφού το πανηγύρι της πήγε υπέροχα και δοξαστικά, μα, πάνω απ’ όλα, ικανοποιημένη για το κελί της».

Ας δώσει η Παναγία η Δελλαπορτίτισσα σε όλους υγεία και χαρά και σ’ αυτούς που με μεράκι την φροντίζουν, να χαρίσει την εκπλήρωση της κάθε πιθυμιά τους.

Χρόνια Πολλά και καλά!!!

Κείμενα- Παρουσίαση: Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός