Η εορτή του Αγίου Πνεύματος στο ναό της Αγίας Τριάδας του Ληξουρίου

Όπως η εορτή των Θεοφανείων κλείνει τις εορτές του Δωδεκαημέρου, έτσι και η εορτή της Πεντηκοστής κλείνει τις πασχαλινές εορτές. Μάλιστα, θα μπορούσαν να γραφτούν πολλά για τις ευχές της Γονυκλισίας, που είναι ευχές του ασματικού Εσπερινού και που σώθηκαν από παλιά, μέσα στα έντυπα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας.

Την άλλη μέρα από την Πεντηκοστή, η οποία είναι γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας, η Εκκλησία μας τιμά το Άγιο Πνεύμα το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, το ζωοποιόν και ομοούσιον τω Πατρί και τω Υιώ.

Ένας ναός που γιορτάζει την ημέρα αυτή, είναι και της Αγίας Τριάδας στο Ληξούρι. Βρίσκεται στα νότια της πόλης, στη συνοικία Δεμπονεράτα, είναι αρκετά μεγάλος σε όγκο, μετασεισμικός στο κτίσμα του και έχει χαμηλό καμπαναριό. Ο ναός είναι προσανατολισμένος από τα βόρεια προς νότια, όπως ήταν και ο προσεισμικός. Αξίζει να αναφερθεί πως μετά το σεισμό του 1953, η προσφορά του ζεύγους, του Σπύρου και της Φωφώς Μάντουκα, για να ξανακτισθεί ο ναός, ήταν τεράστια. Επίσης, ο ναός διατηρεί στο εσωτερικό του, πολλά από τα παλιά στοιχεία του, το τέμπλο και τους θρόνους, καθώς και τις εικόνες του, που οι περισσότερες αποτελούν έργα του Κεφαλονίτη αγιογράφου Γεράσιμου Κόκκινου.

Το φετινό πανηγύρι έγινε με λαμπρότητα και κατάνυξη. Οι επίτροποι, Γεράσιμος Βάλσαμος, Ανδρέας Σταματελάτος, Γεράσιμος Μεσσάρης είχαν μεριμνήσει για ότι καλύτερο, και για ότι θα μπορούσε να προκύψει, ώστε να δοθεί λύση αμέσως.

Στο κέντρο του ναού ήταν τοποθετημένη η εικόνα της Αγίας Τριάδας μέσα σε λουλούδια και σε κεριά καθώς και στο πίσω μέρος ήταν οι αρτοκλασίες και τα σπερνά της εορτής. Στα θωράκια του ξυλόγλυπτου παλιού τέμπλου, μεγάλα βάζα με άσπρα γαρίφαλα και πρασινάδες με μπουμπουκάκι άσπρο, κοσμούσαν εναρμονισμένα το όλο σύνολο. Τα λουλούδια και τον στολισμό κάθε χρονιά επιμελείται με πολύ μεράκι, η Σταυρούλα Ζερζού. Η φωταψία περισσή και ο ήχος από την μικροφωνική εγκατάσταση γλυκύτατος, χωρίς βουητό και προβλήματα. Οι επίτροποι τα είχαν όλα φροντισμένα και τακτοποιημένα όπως πάντα στο πανηγύρι τους.

Την ιερά πανήγυρη κόσμησαν οι κληρικοί: ο πανοσιολογιότατος Σπύρος Φωτεινάτος, οι ιερείς, Κουμάτος Χαράλαμπος, Χαράλαμπος Μαρκέτος, Διονύσιος Δρακονταειδής Ιωάννης Φραγκισκάτος και ο διάκονος Νικόλας Θεοφιλάτος. Μεστός και θεολογικός ήταν ο λόγος για την Αγία Τριάδα και το Άγιο Πνεύμα των: Πανοσιολογιότατου Σπύρου Φωτεινάτου και του ιερέα Χαράλαμπου Μαρκέτου, που με καθάρια φωνή και έκφραση χωρίς να κουράσουν μας έδωσαν το μήνυμα της εορτής.

H όλη εκκλησιαστική ατμόσφαιρα της πανήγυρης ήταν η υπέροχη ψαλτική από την παρέα του εξαίρετου Νίκου Βάλσαμου. Πιστός στην ενορία του ο Νίκος Βάλσαμος, έρχεται όπου και να βρίσκεται μακριά για να τιμήσει το πανηγύρι της γειτονιάς του, τον ναό της Αγίας Τριάδας, και που τόσα πολλά τον δένουν με αυτόν. Η παρέα του τόσο στον Εσπερινό της εορτής όσο και στη Θεία Λειτουργία της άλλη μέρας, έψαλλε κάτω από την καθοδήγησή του με μπροστάρη αυτόν και μάλιστα ύμνους με κεφαλονίτικο ιδίωμα του νησιού μας.

Προσεγμένα τα κρεσέντα και τα μπάσα, άλλοτε στεντόρια και άλλοτε πιανίσιμα, χωρίς να ξεφεύγουν από τη μελωδία, έδωσαν μια νότα κεφαλλονίτικου πανηγυριού.

Αξίζουν πολλά μπράβο σε όλους τους χορωδούς ψάλτες και ιδίως στον μαέστρο τους, τον Νίκο τον Βάλσαμο για την καταπληκτική παρουσία του και δουλειά του.

Είναι αλήθεια, ότι πέρα από το θρησκευτικό μέρος κάθε εορτής εκείνο που «γράφει και μένει στη μνήμη», είναι η καλή ψαλτική και η λαμπρή παρουσία της ψαλτικής χορωδίας.

Τέτοια, με καλές αξιώσεις, ήταν και η παραπάνω ψαλτική παρέα του Βάλσαμου που πιστεύω ότι μας άφησε κατά κοινή ομολογία άριστες εντυπώσεις.

Όλα κύλησαν καλά σε αυτή την ιερά πανήγυρη, βέβαια η απουσία του μητροπολίτη μας κου κου Σπυρίδωνα, ήταν αισθητή, λόγω που βρισκόταν στην εν χηρεία Μητρόπολη της Λευκάδα, για το μεγάλο πανηγύρι της Φανερωμένης.

Παρόλα αυτά η παρουσία του πανοσιολογιότατου Σπύρου Φωτεινάτου, ήταν γλυκύτατη και επιβλητική χωρίς εξάρσεις και υπερβολές.

Εκείνο που λείπει χρόνια τώρα από αυτό το πανηγύρι, μάλιστα από πριν το σεισμό του 1953, είναι οι φωτιές που γίνονταν παλιά, μετά την παράκληση ανήμερα της εορτής. Έχουν σωθεί σημαντικές αναφορές για τις φωτιές της Αγίας Τριάδας, που πιθανόν να σταμάτησαν στη δεκαετία του 30. Πέρασαν δε στο πανηγύρι της Παναγίας της Περλιγγούς στο Ληξούρι και διατηρούνται έως σήμερα στο πανηγύρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Μακάρι να διατηρούνται αυτές οι θρησκευτικές εκδηλώσεις και ιερές πανηγύρεις με χαραχτήρα κεφαλονίτικο, για να έχουμε δική μας ταυτότητα.

Κείμενα –  Παρουσίαση: Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός