Η. Μπεριάτος στο Γ. Βασιλάτο: «Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε».

«Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε…»
(Λ. Πιραντέλο)
Ή όταν η ιδεολογικοποίηση του συμφέροντος γίνεται
«πραγματικότητα» και «ρεαλισμός»Ευχαριστώ ειλικρινά τον αγαπητό φίλο κ. Γεράσιμο Βασιλάτο που δίνει την αφορμή να επανέλθουμε στο κρίσιμο πολεοδομικό ζήτημα, το οποίο δυστυχώς, ως καυτό, δεν ΅εγγίζεταιΆ από τους υποψήφιους των προσεχών εκλογών εκτός βέβαια όταν πρόκειται να κάνουν αντι-περιβαλλοντικές προτάσεις. Αρα έχει κάποια χρησιμότητα η δημόσια συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων, τουλάχιστον για τους τρίτους που πληροφορούνται κάπως. Απαντώ αμέσως λοιπόν μια και βρίσκομαι εδώ και όχι στο εξωτερικό.. Για λόγους οικονομίας χώρου επικεντρώνομαι στα βασικά σημεία:

Χαίρομαι που ο κος Βασιλάτος αναγνωρίζει – έστω και μετά την αρχική μου παρέμβαση- την αληθινή ιστορία για την υιοθέτηση του ειδικού συντελεστή. Μόνο που για να στηρίξει την άποψή του επικαλέστηκε πεθαμένους συναδέλφους ενώ εγώ επικαλέστηκα ζωντανούς!. Έ.. υπάρχει νομίζω κάποια ΜΙΚΡΗ διαφορά. Αν επικαλεστώ και εγώ τι μου έχει πει ο τότε αρμόδιος υπουργός, αείμνηστος Α. Τρίτσης τότε ….

Χαίρομαι επίσης που ο αγαπητός φίλος αναγνωρίζει την παρέμβαση μας για την εγκαθίδρυση, με Π. Διάταγμα, της ευεργετικής για την πόλη στοάς, τόσο περιμετρικά της πλατείας Βαλλιάνου όσο και στην οδό 21ης Μαϊου καθώς και στην πιο σημαντική ακόμα παραλιακή οδό – σήμερα Α. Τρίτση (αυτήν την ξέχασες αγαπητέ Μάκη! ). Μάλιστα για να γίνει δυνατή η ανέγερση του ξενοδοχείου Ιόνιαν Πλάζα του οποίου τη μελέτη είχε αναλάβει ο κος Βασιλάτος, μπήκε ειδική διάταξη για την δεκάμετρο λωρίδα λόγω στοάς και μείωση της απόστασης (Δ). Ακριβώς για να μην γίνουμε εμπόδιο σε μια αξιόλογη τουριστική επένδυση, εμείς που κατηγορούμεθα συνήθως σαν αντι αναπτυξιακοί! Ελπίζω να μας το συγχωρεί αυτό ο αγαπητός φίλος.

Χαίρομαι ακόμη που ο κ. Βασιλάτος αναγνωρίζει ότι καταστρατηγήθηκε η νόμιμη χρήση της σοφίτας ως βοηθητικού χώρου. Ανησυχώ όμως βαθύτατα για την περίεργη έως επικίνδυνη άποψη του ότι δεν μπορεί να επιβληθεί από τις αρχές η νομιμότητα και άρα δεχόμαστε μοιρολατρικά την εκ των προτέρων καταπάτηση της διάταξης. Όχι αγαπητέ Μάκη δεν είστε (είναι) αφελείς κάποιοι! (Κουτο)πόνηροι είναι! Διότι η ρύθμιση ήταν σαφής : Μόνον βοηθητικοί χώροι επιτρέπονται και μάλιστα σε συνέχεια με τον υποκείμενο (τελευταίο) όροφο. Και βοηθητικοί χώροι είναι βεβαίως οι αποθήκες, τα λουτρά, κλπ . ΑΥΤΟ ΖΗΤΗΣΑΤΕ τότε αγαπητέ Μάκη , όχι χώρους κύριας χρήσεως . ΑΝ ΘΕΛΑΤΕ σαλόνια , υπνοδωμάτια κλπ μέσα στη στέγη για διάφορους λόγους καμία αντίρρηση! Μόνον που αυτά θα έπρεπε να τα πάρετε από τον ΚΥΡΙΟ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ . Αυτόν να ξοδέψετε αν είστε αυθεντικοί μάστορες της οικοδομικής και της αρχιτεκτονικής τέχνης. Τζάμπα ΅μάγκεςΆ μπορούν να γίνουν πολλοί και ..χωρίς δίπλωμα πολυτεχνείου. Κανένας δεν απαγόρευσε να βάλετε στη στέγη όσα μέτρα θέλετε για λόγους αρχιτεκτονικούς, ρομαντικούς κλπ, Όμως αυτά προσμετρούνται! Σε όλο τον κόσμο αυτό κάνουν!. Καθαρά πράγματα λοιπόν : Ή εφαρμόζετε τη διάταξη που οι ίδιοι ζητήσατε (εκτός και αν δεν καταλάβατε τι ζητούσατε τότε) και κάνετε βοηθητικούς χώρους ή την καταπατείτε και είστε παράνομοι. Αλλιώς να θεσμοθετήσουμε την ζούγκλα και την υποκρισία.
Όσο για την ευγενική ΅μπηχτήΆ ότι ήμουνα Νομάρχης τόσο καιρό και άρα «ήξερα τι γινότανε» απαντώ ευθέως ότι ΟΣΟ ήμουν εγώ -μέχρι το 1989- ΔΕΝ γινόταν αυτά! Είναι τυχαίο αυτό;;; ΜΕΤΑ άρχισαν να εμφανίζονται τα γνωστά φαινόμενα όπως ο ίδιος ομολογεί στο σημείο (6) της απάντησής του!

Χαίρομαι τέλος που αναγνωρίζει την αρχιτεκτονική ελευθερία που έδωσαν οι νεώτεροι ΓΟΚ μετά το 1981 παρόλο που καταστρατηγήθηκαν ανηλεώς από πολλούς (π.χ. βλέπε ημι-υπαίθριοι χώροι που κλείστηκαν). Μόνο που κάνει λάθος κατακρίνοντας την δήθεν έπιχειρηθείσα συσχέτιση των ΓΟΚ 1973 και 2000 γιατί απλούστατα ξεχνάει (;) τον ενδιάμεσο επαναστατικό ΓΟΚ του 1985. (Όσο για την Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων καλά κάνει και δεν της λέει το αντίθετο γιατί τότε θα πρέπει πραγματικά να.. ανησυχήσει από την απάντησή της )

Μέχρις εδώ όμως ήταν η χαρά μου. Από εδώ και πέρα δεν … χαίρομαι πλέον !.. Μόνον απορώ ή λυπάμαι με τα όσα γράφει ο αγαπητός φίλος . Όλο για κάποιο ΅μοντέλοΆ μιλάει που πάντα παραμένει αδηφάγο … Δεν ξέρω πως δουλέψανε το μοντέλο αυτοί που το πρότειναν αλλά η καταπληκτική φράση- ομολογία του: «είχαμε μπεί στην δεκαετία του 90 και… διαπιστώναμε ότι η σοφίτα γινόταν μπούμεραγκ για όλους ..» μαρτυράει πολλά πράγματα ! Μόνη της έγινε μπούμεραγκ η περίφημη σοφίτα ;; Mόνη της η έρμη απέκτησε αυτά τα «μύρια» προβλήματα; Ούτε ψυχή να είχε! Δεν έβαλαν κάποιοι το χεράκι τους; Όσο για την περιβόητη απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου μόνον ντροπή νοιώθουν όσοι συναισθάνονται την ευθύνη τους απέναντι στον τοπικό πολιτισμό. Τι είναι δηλαδή το Νομαρχιακό Συμβούλιο;; Το κονγκλάβιο του Πάπα στο Βατικανό που δέχεται την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και έχει το αλάθητο; Η μήπως είναι λίγες οι φορές που παίρνει αναρμοδίως αποφάσεις, για να μην αναφέρουμε τις περιπτώσεις που γνωμοδοτεί αντίθετα με την ισχύουσα νομοθεσία μόνο και μόνο με μικροκομματικές σκοπιμότητες που συχνά στηρίζονται σε διακομματική ομοφωνία ! (Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι αποφάσεις- μνημεία διαχρονικής ντροπής- για την περιβαλλοντική μελέτη του γνωστού – πανελληνίως πλέον – νταμαριού, για τη Γέφυρα κλπ).

Χαριτωμένα είναι και τα λεγόμενά του για την ΅ενσωμάτωσηΆ της σοφίτας που προτάθηκε επί Πασοκ ! Ότι δηλαδή το τοπικό Πασοκ θέλησε να λύσει το πρόβλημα αλλά …σκόνταψε στο ΥΠΕΧΩΔΕ . Ευτυχώς που σκόνταψε γιατί αυτό σημαίνει ότι είχε και δικλείδες ασφαλείας . Αλλά γιατί ξεχνάει τα υπόλοιπα; Ότι δηλαδή όταν είχε έλθει ο τότε πρωθυπουργός Κ. Σημίτης με την υφυπουργό Ροδούλα Ζήση είχε επιχειρηθεί πάλι -δυστυχώς -να δοθεί η γνωστή ΅λύσηΆ στο πρόβλημα αλλά και τότε απέτυχαν οι προσπάθειες των τοπικών παραγόντων κάθε χρώματος (κάποια στιγμή θα αποκαλύψουμε και τα ντεσού αυτής της επίσκεψης…) Φαντάζομαι ότι τότε ο κος Βασιλάτος θα είχε περιστασιακά συμμαχήσει με το τοπικό Πασοκ προς χάριν του κοινού καλού! Μετά ξανάρχισε την εξ αριστερών αυστηρή του κριτική προς αυτό.. Κριτική όμως μπορούν να κάνουν μόνον εκείνοι, οι πραγματικοί αριστεροί που εφαρμόζουν όσα λένε και στη ζωή τους! (ευτυχώς υπάρχουν κάποιοι ακόμα)

Προφανώς και δεν ανέκυψε το θέμα ΅σοφίταΆ τώρα με τον Βουλευτή. Πολύ πιο πριν οι γνωστοί…ρεαλιστές του τόπου μας το είχαν θέσει ως προτεραιότητά τους. Όσο για τον ισχυρισμό του κου Βασιλάτου ότι έχει πάγιες θέσεις γνωστοποιημένες εδώ και ..15 χρόνια θα έλεγα ότι- δυστυχώς γιΆ αυτόν- οι θέσεις του διολισθαίνουν συνεχώς όπως παλιά η δραχμή, με μόνο στόχο το οικονομικό συμφέρον : Την δεκαετία του 80 ήθελε αύξηση του ύψους πρόσοψης από 7.5 στα 8.0 μέτρα για να μπορεί να βγάζει σοφίτα, στην δεκαετία του 90 και του 2000 θέλει πάλι αύξηση ύψους από 8.00 στα 9.00 μέτρα ..και έχει ο θεός τι θα ζητήσει αύριο. Αυτό κιΆ αν είναι πρόοδος.!. Πάντως όλο και ανεβαίνει, όλο και προσθέτει.. Μόνο πρόσθεση και πολλαπλασιασμό έμαθε στο σχολείο;;

Να ευχαριστήσω ακόμη τον κο Βασιλάτο για την απαρίθμηση των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν και έτσι δεν τα αναφέρω πάλι. Αλλά ΠΟΙΟΣ δημιούργησε τα προβλήματα αυτά; Η θεσμοθέτηση της σοφίτας ή η παραβίαση των κανόνων από ορισμένους αρχιτέκτονες και ιδιοκτήτες; ΣΆ ΑΥΤΟ ΣΙΩΠΑ επιμελώς ..15 χρόνια τώρα ! Αντίθετα μας πληροφορεί ότι με την υπάρχουσα αυστηρότερη νομοθεσία κατασκευάζονται πολλά τετραώροφα κτίρια . Σκεφθείτε τι θα… προκύψει με αυτά που προτείνει ο κος Βασιλάτος… ΕΞΑΩΡΟΦΑ και βάλε! Ήδη ο λόφος και ο πευκώνας του Αη Θανάση υποφέρει, καταστρέφεται και εξαφανίζεται από το δάσος των πενταόροφων! Αλλά ποιοι και πόσοι έχουν μάτια να δουν;; Και μάλιστα παραμονές δημοτικών εκλογών ;

Δεν ξέρω τίνος πολιτικού ή μη « ήταν όραμα η σοφίτα» ( Όχι πάντως δικό μου ) Εκείνο που ξέρω όμως είναι ότι εκείνοι που παραβίασαν την πολεοδομική νομοθεσία και τώρα ζητούν άρον –άρον αλλαγή της, είναι γιατί, είτε έχουν άλλου είδους πιο.. προσοδοφόρα οράματα , είτε βλέπουν δικαιολογημένα –λόγω ευθυνών- κάποιους εφιάλτες. (Οι τύψεις είναι ευγενέστερο είδος συναισθηματικής διεργασίας)

Πάντως ο κος Βασιλάτος σε ένα πράγμα είναι σταθερός : 15 χρόνια παίζει ..το (ίδιο) βιολί του προβάλλοντας την δική του «πραγματικότητα». Επανέρχεται διαρκώς με τις μπαγιάτικες – προ δεκαετίας -αποφάσεις και προτάσεις και επαναλαμβάνει μονότονα τα ίδια ατεκμηρίωτα επιχειρήματα. Καλά δεν άκουσε τίποτε, τόσα χρόνια, για την βιωσιμότητα; Χαμπάρι δεν πήρε για τις δεκάδες οδηγίες της ΕΕ για το περιβάλλον ; Για το ΅πράσινο βιβλίοΆ του αστικού περιβάλλοντος από το 1990; Πόσο θα ζει ακόμα στον πολεοδομικό μεσαίωνα ;
Την απάντηση εδώ μπορεί να δώσει μόνο το θέατρο του ΠΑΡΑΛΟΓΟΥ: «Έτσι είναι -αγαπητέ Μάκη- αν έτσι νομίζεις». Η ιδεολογικοποίηση του συμφέροντος δεν κάνει μόνο καλό στην τσέπη αλλά και γενικότερα στην υγεία. Και πάντως ευχαριστούμε για τον κόπο σου να επισύναψεις-επαναφέρεις την πρόταση του Ν.Σ. Έτσι για να μην ξεχνιόμαστε! Το καταπληκτικό λοιπόν εδώ είναι ότι ενώ διαπιστώνεται ότι η σοφίτα δηλαδή ο βοηθητικός συντελεστής «επηρέασε αρνητικά το δομημένο περιβάλλον» η περίφημη επιτροπή προτείνει όχι να καταργηθεί, όπως θα ήταν λογικό, αλλά να γίνει και ΚΥΡΙΟΣ! Για να προστατευθεί ίσως περισσότερο το περιβάλλον. Έλεος !..

Μάλιστα τώρα με τις δημοτικές εκλογές είναι μια καλή βάση εκκίνησης για τον πλειστηριασμό των ΅φιλολαϊκώνΆ προτάσεων. Όποιος προτείνει περισσότερο ύψος, ορόφους, συντελεστή, ΜΠΕΤΟΝ τέλος πάντων, θα ψηφιστεί περισσότερο. Οι άλλοι απλούστατα θα μαυριστούν .. Αλλά μήπως υπάρχουν άλλοι; Υπάρχει η άλλη – περιβαλλοντική- άποψη στο πολιτικό σκηνικό;;

Ας το επαναλάβουμε για μια ακόμα φορά : κάθε σοβαρή μεταβολή όρων δόμησης (και μάλιστα προς το δυσμενέστερο) δεν γίνεται με νομαρχιακές επιτροπές.. Απαιτείται ολοκληρωμένη πολεοδομική μελέτη γιατί υπάρχουν δεκάδες προβλήματα που συσχετίζονται και αλληλοσυνδέονται (αρχιτεκτονική, κυκλοφοριακό (διάβαζε ζούγκλα), πράσινο, κοινωφελή, ποιότητα οικοδομών (!) κλπ. Μην βλέπουμε μόνον το δέντρο και χάνουμε το δάσος.

Αγαπητέ Μάκη, τελειώνοντας για σήμερα και ευχαριστώντας σε και πάλι για την ευκαιρία της δημόσιας συζήτησης (η οποία ελπίζω να συνεχιστεί επεκταθεί και σε άλλα ενδιαφέροντα πολεοδομικά και αρχιτεκτονικά ζητήματα) επιθυμώ να σε διαβεβαιώσω ότι όταν έρχομαι στην Κεφαλονιά συζητώ με πολλούς, όχι μόνο μηχανικούς και εργολάβους αλλά και άλλους αξιόλογους συμπολίτες μας, με αληθινές ευαισθησίες, οι οποίοι ενδιαφέρονται όχι μόνον για την τσέπη τους η πως θα καταπατήσουν το οικόπεδο του γείτονά τους, αλλά για την ποιότητα ζωής αυτού του τόπου που δυστυχώς υποβαθμίζεται καθημερινά. Όσο για τους υπόλοιπους, τους «Αττίλες» του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, εφαρμόζω την γνωστή αποστολική ρήση «μετά πρώτην και δευτέραν νουθεσία παραιτού».
Το ίδιο εύχομαι φιλικά και ειλικρινά να κάνεις και εσύ ως αρχιτέκτονας που (οφείλει να) έχει κάποιες ευαισθησίες.

Ηλίας Μπεριάτος
Αργοστόλι , 10 Αυγούστου 2006
Από τον 1ο (νόμιμο ευτυχώς) όροφο των γραφείων του ΙΚΙ