Καφές και τσάι: Πόση ώρα μετά το γεύμα επιτρέπονται για να μη «χάσετε» τον πολύτιμο σίδηρο

Μια κούπα τσάι ή καφές αμέσως μετά το γεύμα είτε παράλληλα με αυτό -σύνηθες με το πρωινό ή το κολατσιό, ακούγεται απολύτως φυσιολογικός συνδυασμός και οπωσδήποτε «αθώος» ή και επωφελής. Πρόκειται για ροφήματα που αποδεικνύονται διαχρονικά σύμμαχοι της καλής υγείας και ευεξίας, συμβάλλοντας στην καύση λίπους, στην επίτευξη της μακροζωίας και στην προστασία των νεφρών και της καρδιάς, μειώνοντας παράλληλα των κίνδυνο για ασθένειες όπως ο καρκίνος και η νόσος Αλτσχαίμερ. Το «καταναλώστε υπεύθυνα» θα ταίριαζε και στην περίπτωσή τους, επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει να συνδυάζονται ποτέ με συγκεκριμένα τρόφιμα, όπως το κόκκινο κρέας και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, καθώς πολύτιμα συστατικά τους μπλοκάρουν την πρόσληψη άλλων μικροθρεπτικών στοιχείων, όπως ο σίδηρος.

Δυσαπορρόφηση σιδήρου

Το τσάι και ο καφές περιέχουν πολυφαινόλες όπως οι τανίνες, που εμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου, απαραίτητου μετάλλου που για τη μεταφορά οξυγόνου στο σώμα. Το κόκκινο κρέας είναι μια από τις καλύτερες πηγές αιμικού σιδήρου, συνεπώς καλύτερα να αφήσετε τον καφέ αν σκέφτεστε να φάτε ένα σάντουιτς με μπριζόλα.

Μια μελέτη που εξέτασε την επίδραση του καφέ στα επίπεδα φερριτίνης ορού, διαπίστωσε ότι η κατανάλωση τριών ή περισσότερων φλιτζανιών καφέ ημερησίως μείωσε σημαντικά τα επίπεδα σιδήρου. Ειδικότερα, μια μόλις κούπα καφέ μείωσε την απορρόφηση του σιδήρου από ένα χάμπουργκερ κατά 39%, ενώ μια κούπα τσάι κατά 64%. Άλλα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο που πρέπει να αποφεύγονται μαζί με καφέ η τσάι είναι τα άπαχα κρέατα, τα θαλασσινά, οι ξηροί καρποί και τα όσπρια, όπως τα φασόλια.

Το χρονικό παράθυρο

Πέρα από την καλή κυκλοφορία του αίματος, ο σίδηρος διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην παραγωγή ορμονών και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. H σιδηροπενία (έλλειψη σιδήρου), η πιο διαδεδομένη διατροφική ανεπάρκεια, μπορεί να οδηγήσει σε σιδηροπενική αναιμία, το συχνότερο διατροφικό πρόβλημα στον κόσμο.

Η παραπάνω έρευνα έδειξα ότι η κατανάλωση καφέ μία ώρα πριν το γεύμα δεν επηρέασε την πρόσληψη σιδήρου. Αντιθέτως, η κατανάλωση μία ώρα μετά είχε την ίδια επίπτωση στην απορρόφηση σιδήρου με την ταυτόχρονη κατανάλωση. Σε αντίστοιχα συμπεράσματα κατέληξε και άλλη, νεότερη μελέτη, οι συγγραφείς της οποίας επεσήμαναν ότι «τα ευρήματα δεν είναι σημαντικά μόνο σε σχέση με τη διαχείριση της ανεπάρκειας σιδήρου, αλλά θα πρέπει να οδηγήσουν σε επικαιροποίηση των διατροφικών συστάσεων, ιδίως αυτών που δίδονται σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας σιδήρου». Συνεπώς, αν το γεύμα σας είναι πλούσιο σε σίδηρο, αφήστε να περάσει πάνω από μια ώρα μέχρι τον καφέ ή το τσάι σας.