Ο νεαρός Ηρόστρατος πυρπολεί τον Ναό της Αρτέμιδας στην Έφεσο [356 π.Χ.]
Εφέσιος ήταν εμπρηστής, γνωστός για την πυρπόληση του Ναού της Αρτέμιδας στην Έφεσο, ενός από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου.
Το περιστατικό συνέβη στις 21 Ιουλίου 356 π.Χ., ανήμερα της γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο Ηρόστρατος συνελήφθη από τους συμπατριώτες του, βασανίστηκε και αποκάλυψε ότι σκοπός της πράξης του ήταν να μείνει το όνομά του στην ιστορία. Καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε. Οι Εφέσιοι απαγόρευσαν να μνημονεύεται το όνομα του Ηρόστρατου, το οποίο όμως περιέσωσε ο ιστορικός Θεόπομπος.
Σχετικά
- Με το πέρασμα του χρόνου το όνομα του Ηρόστρατου έγινε συνώνυμο αυτού που διακατέχεται από τη μανία να γίνει γνωστός, έστω και διαπράττοντας κάτι κατακριτέο και καταστροφικό. Η φράση «ηροστράτειος δόξα» σημαίνει τη φήμη που αποκτά κάποιος από καταστροφική πράξη, ενώ η φράση «ηροστράτειο έργο», το μάταιο έργο.
- Ο Μέγας Αλέξανδρος προσφέρθηκε να ανοικοδομήσει τον Ναό της Αρτέμιδας, αλλά οι Εφέσιοι αρνήθηκαν ευγενικά. Ο Ναός ξαναχτίστηκε αργότερα, αλλά καταστράφηκε το 262 από επιδρομή των Γότθων. Ανοικοδομήθηκε εκ νέου και κατεδαφίστηκε οριστικά περί το 406 με υπόδειξη του Ιωάννη του Χρυσοστόμου, κατά παράβαση του νόμου του αυτοκράτορα Αρκάδιου. Τμήματα από τον Ναό της Αρτέμιδας βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο.
- Αναφορές στον Ηρόστρατο γίνονται στα μυθιστόρημα «Δον Κιχώτης» του Θερβάντες και «Μαρντί» του Χέρμαν Μέλβιλ.
- Ο Ζαν -Πολ Σαρτρ έγραψε το 1939 το διήγημα «Ηρόστρατος» («Érostrate»), με ήρωα ένα μισάνθρωπο, που αποφασίζει να ακολουθήσει τα βήματα του Ηρόστρατου.
- Το 1967 ο αυστραλός σκηνοθέτης Ντον Λέβι γύρισε την ταινία «Ηρόστρατος» («Herostratus») με ήρωα ένα νεαρό που θέλει να αυτοκτονήσει σε δημόσια θέα.
Ολοκληρώνεται ο Υπερσιβηρικός Σιδηρόδρομος [1904]
Μεγάλη σιδηροδρομική γραμμή στη Ρωσία, που συνδέει το ευρωπαϊκό τμήμα της αχανούς χώρας με τις ακτές του Ειρηνικού Ωκεανού δια μέσου της Σιβηρίας. Είναι η μεγαλύτερη σιδηροδρομική γραμμή του κόσμου.
Μεγάλη σιδηροδρομική γραμμή στη Ρωσία, που συνδέει το ευρωπαϊκό τμήμα της αχανούς χώρας (Μόσχα) με τις ακτές του Ειρηνικού Ωκεανού (Βλαδιβοστόκ) δια μέσου της Σιβηρίας. Έχει μήκος 9.289 χιλιόμετρα και είναι η μεγαλύτερη σιδηροδρομική γραμμή του κόσμου.
Στις 9 Μαρτίου 1891 η Ρωσία εξέδωσε αυτοκρατορικό διάταγμα, με το οποίο έκανε γνωστές τις προθέσεις της για την κατασκευή του γιγαντιαίων διαστάσεων έργου, που εξυπηρετούσε τα ιμπεριαλιστικά της σχέδια προς Ανατολάς. Ο «θεμέλιος λίθος» της γραμμής τέθηκε στις 19 Μαΐου του ίδιου έτους από τον τσάρο Νικόλαο Β’ και αμέσως άρχισε η κατασκευή της ταυτόχρονα και από τη Μόσχα και από το Βλαδιβοστόκ. Χρειάστηκαν 25 χρόνια για την ολοκλήρωση του έργου και στις 5 Οκτωβρίου 1916 έγιναν τα εγκαίνια του Υπερσιβηρικού, λίγους μήνες πριν από την πτώση του τσαρισμού στη Ρωσία κι ένα χρόνο περίπου πριν από την έκρηξη της Οκτωβριανής Επανάστασης.
Ο Υπερσιβηρικός Σιδηρόδρομος παραμένει και σήμερα ζωτικής σημασίας αρτηρία για τις εμπορευματικές και επιβατικές μεταφορές στη Ρωσία. Το 30% των εμπορευματικών μεταφορών προς την Άπω Ανατολή εκτελούνται με τον Υπερσιβηρικό. Τις επιβατικές μεταφορές εκτελεί η ταχεία αμαξοστοιχία «Ρωσία», που διανύει τη διαδρομή Μόσχα – Βλαδιβοστόκ σε 7 με 8 ημέρες, και εκτός από τους τακτικούς επιβάτες, προσελκύει πλήθος τουριστών, που θέλουν να νιώσουν την εμπειρία του ξεχωριστού αυτού ταξιδιού.
Ο καθηγητής βιολογίας Τζον Σκόουπς καταδικάζεται σε πρόστιμο 100 δολαρίων [1925]
Ο λόγος ήταν επειδή δίδσκε στους μαθητές του σε Λύκειο της πόλης Ντέιτον του Τενεσί τη Θεωρία της Εξέλιξης του Κάρολου Δαρβίνου.
Η Δίκη των Πιθήκων μια απο τις δέκα πιο σημαντικές δίκες στη νομική ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Εντάσσεται στο πλαίσιο της διαμάχης μεταξύ «δημιουργιστών» και «δαρβινιστών».
«Δημιουργιστές» ονομάζουμε όσους συντάσσονται με την άποψη της Εκκλησίας ότι η δημιουργία του κόσμου είναι αποτέλεσμα της Θείας Χάριτος. Σήμερα, η θέση αυτή, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, έχει μετασχηματισθεί στη θεωρία του ευφυούς σχεδιασμού, που υποστηρίζει ότι στην αρχή της εξέλιξης του Σύμπαντος υπήρξε ένα υπερφυσικό σχέδιο, μια επέμβαση του Δημιουργού Θεού. Οι «Δαρβινιστές» αποδέχονται τη θεωρία του βρετανού φυσιοδίφη Κάρολου Δαρβίνου (1809-1882), που υποστηρίζει ότι τα ζωικά και φυτικά είδη προέκυψαν από την αργή εξέλιξη απλούστερων μορφών ζωής, με γενετικές μεταλλάξεις και με τη φυσική επιλογή. Μια θεωρία που είναι γενικά αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα.
Το ιστορικό της δίκης ξεκινά στις 21 Μαρτίου 1925, όταν η Βουλή της Πολιτείας του Τενεσί στις ΗΠΑ ψηφίζει τον νόμο Μπάτλερ που «απαγορεύει τη διδασκαλία στα σχολεία κάθε θεωρίας που αρνείται τη θεϊκή καταγωγή του ανθρώπου και υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος προέρχεται από κατώτερες μορφές ζωικών οργανισμών». Ο νεαρός καθηγητής βιολογίας Τζον Σκόουπς αψηφά τον νόμο και συνεχίζει να διδάσκει τους μαθητές του στο Λύκειο του Ντέιτον τη θεωρία του Δαρβίνου, δηλαδή «την καταγωγή του ανθρώπου από τον πίθηκο», όπως έλεγαν περιπαικτικά οι Δημιουργιστές. Η Εισαγγελία της Πολιτείας κινείται δικαστικά εναντίον του Σκόουπς και του ασκεί ποινική δίωξη.
Ο καθηγητής Τζον Τόμας ΣκόουπςΗ δίκη του νεαρού καθηγητή προσδιορίστηκε για τις 10 Ιουλίου 1925 στο Ντέιτον του Τενεσί, μια πολιτεία που βρίσκεται στον συντηρητικό Αμερικανικό Νότο και ανήκει στη λεγόμενη «Ζώνη της Βίβλου». Το άσημο Ντέιτον συγκέντρωσε εν μία νυκτί τα φώτα της δημοσιότητας. Εκατοντάδες δημοσιογράφοι συνέρρευσαν για να καλύψουν τη δίκη και η μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα «Σικάγο Τρίμπιουν» έστησε ένα ραδιοφωνικό σταθμό για την απευθείας μετάδοση της δίκης, κάτι που συνέβαινε για πρώτη φορά στα δικαστικά χρονικά των ΗΠΑ.
Τα δικαστικά έξοδα του κατηγορουμένου ανέλαβε η Αμερικανική Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ACLU) και την υπεράσπισή του ο κορυφαίος ποινικολόγος των ΗΠΑ Κλάρενς Ντάροου. Συνήγορος πολιτικής αγωγής εκ μέρος χριστιανικών οργανώσεων παρέστη ο πολιτικός Ουίλιαμ Τζένιγκς Μπράιαν, διαπρύσιος κήρυκας του αντιδαρβινισμού. Ήταν σπουδαίος ρήτορας, αλλά είχε να δικηγορήσει τριάντα χρόνια. Του τοπικού δικαστηρίου των ενόρκων προΐστατο ο δικαστής Τζον Ρόλστον.
Η δίκη ξεκίνησε πράγματι στις 10 Ιουλίου 1925 και εξελίχθηκε σε μια μονομαχία Ντάροου – Μπράιαν. Ο Ντάροου προσπάθησε στην αρχή να κηρύξει τον νόμο αντισυνταγματικό, επειδή καλλιεργούσε το θρησκευτικό μίσος μεταξύ των πολιτών. Απέτυχε, όμως, καθώς ο δικαστής Ρόλστον απέρριψε το αίτημά του. Στη συνέχεια κάλεσε ως μάρτυρα τον δικηγόρο της πολιτικής αγωγής και χριστιανό ακτιβιστή Ουίλιαμ Τζένινγκς Μπράιαν και τον «στρίμωξε» αρκετά με τις ερωτήσεις του, κερδίζοντας τις εντυπώσεις του ακροατηρίου.
Κλάρενς Ντάροου – Ουίλιαμ Τζ. ΜπράιανΗ ζέστη, όμως, ήταν αφόρητη και η δίκη συνεχίστηκε στον περίβολο του δικαστηρίου, κάτω από τον ίσκιο των μεγάλων δέντρων. Η υπεράσπιση έφερε διαπρεπείς επιστήμονες να καταθέσουν για τη θεωρία της εξέλιξης, αλλά και αυτό το αίτημα απορρίφθηκε από τον δικαστή Ρόλστον. Ο Ντάροου αντέδρασε έντονα και θεώρησε ότι ο ρόλος του στη δίκη έληξε. Στις 21 Ιουλίου 1925 οι ένορκοι εξέδωσαν την απόφασή τους, που ήταν καταδικαστική. Ο δικαστής Ρόλστον επέβαλε στον νεαρό καθηγητή Τζον Σκόουπς χρηματική ποινή 100 δολαρίων, ποσό ιδιαίτερα σημαντικό για την εποχή.
Πέντε ημέρες αργότερα ο κατήγορος του Σκόουπς, Ουίλιαμ Τζένιγκς Μπράιαν, πέθανε στον ύπνο του σε ηλικία 65 ετών. Πολλοί είπαν ότι έφταιξε η εξαντλητική εξέτασή του από τον Ντάρελ, όμως η αλήθεια είναι ότι έπασχε από διαβήτη. Στις 15 Ιανουαρίου 1927, ο Κλάρενς Ντάροου υποστήριξε την αναίρεση του Τζον Σκόουπς, ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πολιτείας του Τενεσί. Το δικαστήριο αθώωσε τον Σκόουπς για τυπικούς λόγους, επειδή την απόφαση για την επιβολή της χρηματικής ποινής έπρεπε να πάρουν οι ένορκοι και όχι δικαστής.
Τον δικαστήριο δεν μπήκε στην ουσία της υπόθεσης και άφησε ανέπαφο τον νόμο Μπάτλερ, που καταργήθηκε σαράντα χρόνια αργότερα με απόφαση της Βουλής του Τενεσί (16 Μαΐου 1967). Η διαμάχη «δημιουργιστών» και «δαρβινιστών» κυρίως στο χώρο της εκπαίδευσης συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στις ΗΠΑ.
Ο μποξέρ Τζιν Τούνεϊ αποσύρεται αήττητος από τα ριγκ, σε ηλικία 30 χρόνων [1928]
Η Βουλή παραπέμπει στο Ειδικό Δικαστήριο (Υπουργοδικείο) τον τέως υπουργό Μεταφορών Πάνο Χατζηπάνο [1950]
Με την κατηγορία της απιστίας κατά του Δημοσίου σχετικά με σκάνδαλο μεταφοράς των καυσίμων. Στις 15 Φεβρουαρίου 1951 θα καταδικασθεί σε δύο μήνες φυλάκιση με τριετή αναστολή.
Γνωστό και ως Σκάνδαλο των Καυσίμων, που έστειλε έναν Υπουργό στο εδώλιο του Ειδικού Δικαστηρίου και τελικά στην καταδίκη.
Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1949 κι ενώ η Ελλάδα βίωνε την τελική φάση του Εμφυλίου Πολέμου με τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Εθνικού Στρατού στον Γράμμο και το Βίτσι κατά των ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού, η αρμόδια διεύθυνση του Υπουργείου Μεταφορών προκήρυξε μειοδοτικό διαγωνισμό για τη μεταφορά καυσίμων ανά την επικράτεια.
Επικεφαλής του Υπουργείου Μεταφορών ήταν ο Πάνος (Παναγιώτης) Χατζηπάνος, 62 ετών, στέλεχος του Λαϊκού Κόμματος (της «Νέας Δημοκρατίας» της εποχής), που εκλεγόταν βουλευτής Ευβοίας συνεχώς από το 1926. Πρωθυπουργός, ο βετεράνος τραπεζίτης Αλέξανδρος Διομήδης, που ανήκε στον φιλελεύθερο πολιτικό χώρο και προΐστατο κυβέρνησης συνασπισμού, την οποία αποτελούσαν πολιτικοί του Λαϊκού Κόμματος υπό τον Κωνσταντίνο Τσαλδάρη και Φιλελευθέρων με αρχηγό τον Σοφοκλή Βενιζέλο. Ο Χατζηπάνος, εκτός από την πολιτική, ασχολούνταν και με τα γράμματα. Έγραψε την ιστορική μελέτη Φραγκοκρατία εν Ευβοία, το ενθύμημα Ιστορία του Ελληνικού Ελευθεροτεκτονισμού (Μασόνος ο ίδιος) και τα θεατρικά έργα Ήταν Μοιραίο, Αγριολούλουδο και Τ’ Αγκάθια.
Ανάμεσα στους μειοδότες του διαγωνισμού για τη μεταφορά των καυσίμων στη Θήβα, το Αγρίνιο, την Πάτρα και την Τρίπολη ήταν και ο Βασίλειος Γ. Σκόπας, υπάλληλος του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (Απόφαση 77.408/30.7.1949). Ο ίδιος δεν είχε βυτιοφόρο, αλλά συνεταιρίστηκε με τον αυτοκινητιστή Γεώργιο Πρεπέ. Στην ετερόρρυθμο εταιρεία που συνέστησε Σκόπας και Σία με συμβολαιογραφικό έγγραφο στις 17 Σεπτεμβρίου 1949, ομόρρυθμοι εταίροι ήταν ο ίδιος και η Όλγα Κυριαζοπούλου και ετερόρρυθμος εταίρος ο Γεώργιος Πρεπές. Σκοπός της εταιρείας ήταν η μεταφορά δια ξηράς και θαλάσσης προσώπων και πραγμάτων.
Έως τις αρχές Ιανουαρίου του 1950 τίποτα από τα προαναφερθέντα δεν είχε απασχολήσει την κοινή γνώμη, που είχε αρχίσει να στρέφει το ενδιαφέρον της στις επικείμενες εκλογές, καθώς η θητεία της Βουλής έληγε τον Μάρτιο. Στις 3 Ιανουαρίου κι ενώ ο ηγέτης των Λαϊκών, Κωνσταντίνος Τσαλδάρης βρισκόταν σε προεκλογική περιοδεία, ο Σοφοκλής Βενιζέλος επισκέφθηκε τον Δημήτριο Μάξιμο και του ζήτησε να καλέσει τον Χατζηπάνο για να δώσει εξηγήσεις σχετικά με τη σύμβαση Σκόπα. Οι εφημερίδες (Το Βήμα, Τα Νέα κλπ) έγραφαν εκείνη την ημέρα ότι υπήρχε οσμή σκανδάλου στη σύμβαση Σκόπα, επειδή η συνεταίρος του Όλγα Κυριαζοπούλου ήταν στενή φίλη της γυναίκας του Τσαλδάρη, Ναντίν. Ο Τύπος ισχυριζόταν ότι ο σύζυγος της Όλγας Κυριαζοπούλου ήταν οικονομικός αξιωματικός του ναυτικού, αλλά και οικονομικός υπεύθυνος εφημερίδας προσκείμενης στον Τσαλδάρη.
Πράγματι, την επομένη, 4 Ιανουαρίου, ο Χατζηπάνος παρουσιάσθηκε ενώπιον του πρωθυπουργού και υποστήριξε ότι η όλη διαδικασία ήταν καθόλα νόμιμη και δεν υπήρχε κανένα σκοτεινό σημείο. Ο Διομήδης πείστηκε και εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση, με την οποία επεσήμανε ότι «ουδεμία ένδειξις προκύπτει περί οιασδήποτε εις βάρος του Δημοσίου ζημίας, προστατευθέντων των συμφερόντων του Δημοσίου». Δεν πέρασε ένα εικοσιτετράωρο και στις 5 Ιανουαρίου οι Φιλελεύθεροι υπουργοί παραιτήθηκαν και η κυβέρνηση Διομήδους έπεσε. Ο Βενιζέλος επικαλέστηκε ως λόγο παραίτησης το γεγονός ότι ο Τσαλδάρης είχε ήδη αρχίσει τον προεκλογικό αγώνα και ότι θα έπρεπε να διοριστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση για την πραγματοποίηση εκλογών. Πολιτικοί παρατηρητές υποστήριζαν ότι στόχος των αποκαλύψεων για τον Χατζηπάνο ήταν η πολιτική φθορά του Τσαλδάρη και του Λαϊκού Κόμματος. Ο Κορίνθιος πολιτικός δεν ήταν αρεστός ούτε στους Αμερικανούς, που προωθούσαν τη λύση Παπάγου ως ηγέτη της Δεξιάς.
Οι εκλογές διεξήχθησαν στις 5 Μαρτίου 1950 από την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Τζον Θεοτόκη, με το σύστημα της απλής αναλογικής. Το Λαϊκό Κόμμα αναδείχθηκε πρώτο χωρίς αυτοδυναμία, αλλά ουσιαστικός νικητής ήταν το Κέντρο, με τους τρεις πολιτικούς σχηματισμούς του (Κόμμα Φιλελευθέρων, ΕΠΕΚ, Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα του Γεωργίου Παπανδρέου). Μετά από διαβουλεύσεις, την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Σοφοκλής Βενιζέλος (23 Μαρτίου), που δεν ήταν αρεστός στους Αμερικανούς και στις 16 Απριλίου ο Νικόλαος Πλαστήρας.
Μία από τις πρώτες ενέργειες της νέας Βουλής ήταν η σύσταση προανακριτικής επιτροπής, για να διερευνήσει τις κατηγορίες κατά του Χατζηπάνου. Τελικά, με απόφασή της στις 21 Ιουλίου 1950, τον παρέπεμψε στο Ειδικό Δικαστήριο (Υπουργοδικείο), με την κατηγορία της απιστίας κατά του Δημοσίου. Η πλειοψηφία της Βουλής θεώρησε ότι ο Χατζηπάνος ανέθεσε απευθείας και όχι με μειοδοτικό διαγωνισμό τη μεταφορά πετρελαίου στον Σκόπα, με αποτέλεσμα να ζημιωθεί το Δημόσιο, του οποίου το συμφέρον είχε ταχθεί να προασπίζει ο Υπουργός.
Η δίκη στο Ειδικό Δικαστήριο άρχισε στις 11 Ιανουαρίου 1951, με προεδρεύοντα τον αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χρήστο Σταυρόπουλο. Στις 15 Φεβρουαρίου 1951 το Ειδικό Δικαστήριο κήρυξε τον Πάνο Χατζηπάνο ένοχο απιστίας κατά του Δημοσίου άνευ ιδιοτελείας και τον καταδίκασε σε φυλάκιση δύο μηνών με τριετή αναστολή. Το δικαστήριο έκρινε ότι ο Χατζηπάνος με την απ’ ευθείας ανάθεση ζημίωσε το Δημόσιο, δεν αποδείχθηκε όμως ότι αποκόμισε ο ίδιος προσωπικό όφελος από αυτήν. Οι συγκατηγορούμενοί του Όλγα Κυριαζοπούλου και Βασίλειος Σκόπας κηρύχθηκαν ένοχοι για ηθική αυτουργία και συνέργεια στην απιστία του Χατζηπάνου, επειδή τον έπεισαν και τον βοήθησαν να τη διαπράξει αντίστοιχα, και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση δύο μηνών η πρώτη κι ενός μηνός ο δεύτερος με τριετή αναστολή.
Το σκάνδαλο Χατζηπάνου ήταν η δεύτερη περίπτωση καταδίκης Υπουργού από το Ειδικό Δικαστήριο στην ιστορία του νέου ελληνικού κράτους, μετά τα Σιμωνιακά του 1876. Πολιτικά, συνέβαλε στη διάσπαση του Λαϊκού Κόμματος με την αποχώρηση 25 από τους 63 βουλευτές του και τη δημιουργία του Λαϊκού Ενωτικού Κόμματος με επικεφαλής τους Στέφανο Στεφανόπουλο και Παναγιώτη Κανελλόπουλου. (Μεταξύ των 25 ήταν και ο Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής). Το άστρο του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη έδυσε και ανέτειλε αυτό του στρατάρχη Παπάγου, που ήταν αρεστός στους Αμερικανούς και τα μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα (Καθημερινή, Βήμα), αλλά όχι και στο Παλάτι.
Μεγάλη διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας κατά της κυβέρνησης των ”Αποστατών” [1965]
Αντιμετωπίζεται από την αστυνομία με δακρυγόνα και γκλομπς. Νεκρός πέφτει ο 22χρονος φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας στη συμβολή των οδών Σταδίου και Εδουάρδου Λο.
Αγωνιστής της Αριστεράς, που έχασε τη ζωή του στις 21 Ιουλίου 1965, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στην Αθήνα, που κατέληξε σε σύγκρουση με την αστυνομία. Ήταν το μοναδικό θύμα μιας ιδιαίτερα ταραγμένης περιόδου της μεταπολεμικής ελληνικής ιστορίας, γνωστής ως «Αποστασία».
Ο Σωτήρης Πέτρουλας γεννήθηκε το 1942 στο Οίτυλο της Μάνης από γονείς αγρότες. Το 1946, η αριστερών φρονημάτων οικογένειά του αναγκάζεται να καταφύγει στην Αθήνα, καθώς βρίσκεται στο στόχαστρο των τοπικών συμμοριών της Δεξιάς. Ο νεαρός Σωτήρης τελειώνει το Δημοτικό το 1954 και εγγράφεται στην Εμπορική Σχολή, από την οποία αποφοιτά το 1960. Παράλληλα, εργάζεται για να βοηθήσει την οικογένειά του.
Το 1960 γίνεται δεκτός, κατόπιν εξετάσεων, στην ΑΣΟΕΕ (νυν Οικονομικό Πανεπιστήμιο) και από την πρώτη στιγμή δραστηριοποιείται στο φοιτητικό κίνημα. Στις κινητοποιήσεις για το «114» και το «15%» είναι ένα από τα βασικά καθοδηγητικά στελέχη. Τον Ιούλιο του 1962 είναι επικεφαλής μιας ομάδας που υψώνει τη σημαία του «114» στην Ακρόπολη, στο Υπουργείο Βιομηχανίας και το Πανεπιστήμιο.
Από το 1959 είναι μέλος της Νεολαίας ΕΔΑ, και παρά τη διαφωνία του για τη διάλυσή της, εντάσσεται στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη (ΔΝΛ) αμέσως μετά την ίδρυσή της το 1964 και αποτελεί ηγετικό στέλεχος της αριστερής πτέρυγάς της. Τον Μάρτιο του 1965 το Κ.Σ. της Δ.Ν.Λ. του επιβάλει την ποινή της μομφής, λόγω διαφωνιών του με τη στρατηγική της οργάνωσης.
Ο Σωτήρης Πέτρουλας σκοτώθηκε στις 21 Ιουλίου 1965 στην Αθήνα (γωνία Σταδίου και Εδουάρδου Λο), όταν εβλήθη στο κεφάλι από δακρυγόνο, που εκτόξευσε αστυνομικός, κατά τη διάρκεια ογκώδους διαδήλωσης καταδίκης του λεγόμενου «βασιλικού πραξικοπήματος», που είχε οδηγήσει σε παραίτηση τον λαοπρόβλητο πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου (15 Ιουλίου). Την Ελλάδα κυβερνούσε η «πρώτη κυβέρνηση των Αποστατών», με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Αθανασιάδη-Νόβα, ηγετικό στέλεχος της Ένωσης Κέντρου.
Η κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα έγινε στις 23 Ιουλίου κι έλαβε παλλαϊκό χαρακτήρα καταδίκης της «Αποστασίας». Τη νεκρώσιμη ακολουθία στον μητροπολιτικό ναό παρακολούθησαν ο Γεώργιος Παπανδρέου και άλλοι πολιτικοί ηγέτες. Τη νεκρική πομπή προς το Α’ Νεκροταφείο ακολούθησε πλήθος κόσμου, που φώναζε συνθήματα, όπως «Δημοκρατία», «Προδότη Νόβα», «1-1-4», «Ο Σωτήρης Ζει».
Σχετικά
- Από τον κύκλο των ομοϊδεατών του Σωτήρη Πέτρουλα ιδρύθηκε μετά το θάνατό του η Πανσπουδαστική Δημοκρατική Κίνηση (ΠΑΝΔΗΚ), που τοποθετήθηκε στ’ αριστερά της ΔΝΛ.
- Ο Μίκης Θεοδωράκης την παραμονή της κηδείας του έγραψε τους πρώτους στίχους του τραγουδιού «Σωτήρης Πέτρουλας», που μελοποίησε αργότερα.
- Το 1975, οι φοιτητές της ΑΣΟΕΕ αποφάσισαν να δώσουν τ’ όνομά του στο σύλλογο φοιτητών της σχολής τους.
- Ο Δήμος Ζωγράφου, τιμώντας τη μνήμη του, έδωσε το όνομά του στο αθλητικό κέντρο της Αθήνας, που βρίσκεται κοντά στην Πανεπιστημιούπολη.
- Οδοί με το όνομά του υπάρχουν σε πολλούς αθηναϊκούς δήμους (Ηράκλειο, Φυλή, Αχαρνές, Άγιοι Ανάργυροι, Αγία Βαρβάρα).
Πηγή: https://www.sansimera.gr/almanac/2107
