H παρουσία Σερβικών πολεμικών πλοίων στον Λιμένα Αργοστολίου το 1929 & το 1941

Η συζήτησή μου με τον πρόξενο της Σερβίας στην Κεφαλονιά Βίκτωρα Ρουχωτά, για την έλευση πλοίων του σερβικού ναυτικού στο Αργοστόλι πριν την κατοχή, είχε ξεκινήσει εδώ και πολλούς μήνες.

Υπήρχαν σκόρπιες πληροφορίες, οι οποίες προοδευτικά αξιοποιήθηκαν και ιδού το αποτέλεσμα.

Στα μέσα Ιουνίου 1929 , κατέπλευσε στον Λιμένα Αργοστολίου ένα μεγάλο τμήμα του Σερβικού στόλου, αποτελούμενο από ένα θωρηκτό, ένα καταδρομικό (μάλλον το «Dalmacija»), έξι τορπιλοβόλα και δυο υποβρύχια, στοιχείο που ανιχνεύουμε από την εφημερίδα ΕΛΗΑ, του εκδότη Σόλωνα Γαλιατσάτου (ο φέρων τότε το παρανόμι Λορνιόν) με αριθμ φύλλου 374.

Από τις αναγραφόμενες λεπτομέρειες, η έλευση έγινε την Τρίτη, 11η Ιουνίου 1929.

Όμως από τις στήλες της ίδιας εφημερίδας μαθαίνουμε ότι το απόγευμα της ίδιας μέρας ξέσπασε πυρκαγιά στο ξενοδοχείο «Ο Ήλιος» του Γεράσιμου Μαρκάτου και ότι οι Σέρβοι αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και ναύτες , συνέδραμαν στην κατάσβεσή της, χρησιμοποιώντας αντλίες και άλλα πυροσβεστικά μέσα.

Το συγκεκριμένο ξενοδοχείο βρισκόταν στην λεγόμενη τότε «Σπιαναδούλα» λίγο κάτω από την Πλ. Καμπάνας, κοντά στην σημερινή Εθνική τράπεζα, διασταύρωση Σιτεμπόρων και οδός Π. Βινιεράτου.

Δίπλα ακριβώς από το ξενοδοχείο, το 1929, βρισκόταν η ποτοποιία του Αλέξανδρου Τρομπέτα, η οποία σύμφωνα με τον αρθρογράφο της ΕΛΗΑΣ, την στιγμή της πυρκαγιάς, ήταν πλήρης οινοπνευματωδών ποτών, με ότι αυτό θα συνεπάγετο για την συγκεκριμένη γειτονιά της Σιτεμπόρων.

(να διευκρινίσω ότι, κατόπιν συνδυασμού στοιχείων από το βιβλίο του Σπύρου Αντωνάτου, το κατάστημα ήταν του Αλέξανδρου Τρομπέτα και όχι το εργοστάσιο ποτών του Άγγελου Τρομπέτα, ο οποίος είχε και τον μύλο τον λεγόμενο «Μέγα Ρεύμα» στις Καταβόθρες.)

Το ξενοδοχείο υπέστη μεγάλες ζημιές αλλά η περιοχή σώθηκε από επέκταση της πυρκαγιάς, ενώ η αυθόρμητη και πολύτιμη συνδρομή των Σερβικών πληρωμάτων , προκάλεσε ζωηρή εντύπωση, τέτοια ώστε ο Αρχισυντάκτης της ΕΛΗΑ, ο Σόλων Γαλιατσάτος , στο αμέσως επόμενο φύλλο της εφημερίδας του, αφιέρωσε πρωτοσέλιδο μακρόστενο κεντρικό άρθρο με τίτλο «Οφείλουν να μη κωφεύσουν».

Σε αυτό, αφού εξάρει την προσφορά των πληρωμάτων, προτείνει επιτακτικά στους τότε Δήμαρχο και δημοτικό συμβούλιο, την αγορά αντλιών και λοιπών πυροσβεστικών υλικών.

Το σερβικό πολεμικό ναυτικό εκείνης της εποχής, αποτελείτο από πλοία που προέρχοντο κυρίως από το πολεμικό ναυτικό της ΑυστροΟυγγαρίας, η οποία μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διελύθη.

Οι πληροφορίες επιβεβαιώνουν ότι ένα εκ των δυο υποβρυχίων ήταν το «Nebojša», το οποίο έμελε να ξαναπλεύσει στα νερά μας.

Η δεύτερη φορά που ανιχνεύω ελλιμενισμό σερβικού πλοίου και μάλιστα υποβρυχίου, είναι μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του Γιάννη Βούλτεψη «Συναγωνιστής Ακέλας».

Συγκεκριμένα στο κεφάλαιο : «το υποβρύχιο των Γενναίων» διαβάζουμε ότι τον Απρίλιο του 1941, μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας, ένα σερβικό υποβρύχιο αρνήθηκε να παραδοθεί και διέφυγε από τις Δαλματικές ακτές με προορισμό την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Το Υποβρύχιο, το οποίο ήταν πάλι το «Nebojša», μετά από δωδεκαήμερο ταξίδι σε Αδριατική και Ιόνιο, βγήκε στα νερά της Κεφαλονιάς και έπιασε στην προβλήτα του Αργοστολίου, κοντά στο Λιμεναρχείο.

Ο νεαρός τότε Γιάννης Βούλτεψης, υπό το φως του φεγγαριού, συνάντησε στην οδό 21ης Μαίου , κοντά στην Πλατεία Βαλλιάνου , τον σέρβο ύπαρχο ο οποίος έφερε τον βαθμό του υποπλοιάρχου και δυο σημαιοφόρους. Ζήτησαν νερό και να κουρευτούν.

Ο Βούλτεψης απευθύνθηκε στο Λιμεναρχείο, ενώ τον καλλωπισμό των σέρβων αξιωματικών ανέλαβε ο Σπύρος Σκλαβουνάκης, υπάλληλος στο κουρείο του Κώστα Αρσένη, του επονομαζόμενου «Μαλαγάνα».

Ας αναφέρουμε λίγες πληροφορίες για το κουρείο. Στην ιστορία της πόλεως έχει μείνει γνωστό με την ονομασία «Ο κρίνος» και λειτουργούσε τότε στην Πλατεία Βαλλιάνου, δίπλα από το περίφημο καφεζαχαροπλαστείο «Η Αίγλη» , εκεί όπου σήμερα το ξενοδοχείο «Ionian Plazza».

Ο υπάλληλος Σπύρος Σκλαβουνάκης με το παρανόμι «Κάλφας», ήταν αυτός ο οποίος τον Ιούλιο του 1944 εκτελέσθηκε από τους Γερμανούς.

Επιστρέφοντας στην ιστορία μας, διαβάζουμε από την αφήγηση του Γιάννη Βούλτεψη, ότι ο ίδιος θέλησε να φύγει στην Μέση Ανατολή με το σερβικό υποβρύχιο, αλλά ενώ οι οδηγίες στον Σέρβο ύπαρχο από το Αγγλικό ναυαρχείο ήταν να αναμένει στο λιμάνι Αργοστολίου, εντούτοις μια νύχτα που ο νεαρός Βούλτεψης ήταν σε συγγενικό πρόσωπό του στα Σβορωνάτα , το υποβρύχιο έλαβε εντολή άμεσου απόπλου και σύμπλευσης με μικρή μοίρα τριών αγγλικών πολεμικών πλοίων (τα οποία βρέθηκαν λίγο έξω από τους Βαρδιάνους) προς Αλεξάνδρεια .

Και λίγα επιπλέον λόγια για το συγκεκριμένο υποβρύχιο.

Το «Nebojša», κατέπλευσε στο λιμάνι της Αιγύπτου, υπηρέτησε στους στολίσκους υποβρυχίων των Βρετανών στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ μετά την λήξη του πολέμου παρεδόθη στο νέο Γιουγκοσλαβικό ναυτικό, όπου και υπηρέτησε με την ονομασία «Τάρα» έως το 1954.

(συγγραφή κειμένου Καππάτος Ορέστης)

Βιβλιογραφία /Πηγές

«Αργοστόλι , η Χαμένη Πόλη» του Σπύρου Αντωνάτου

«Συναγωνιστής Ακέλας» του Γιάννη Βούλτεψη

Εφημερίδα ΕΛΗΑ , αριθμ φύλλου 374 & 375 , αρχείο Κοργιαλενείου Βιβλιοθήκης

Πηγή: Orestis Kappatos