Γεράσιμος Πανώριος 1935-2023
Πολλά τα δεινά των τελευταίων ημερών. Παράξενοι οι «καιροί» που διανύουμε.
Δύσκολοι, θλιβεροί, μαχητικοί, αμφίβολοι, αμφισβητούμενοι, μα πάντα ανθρώπινοι.
Στις τρέχοντες ειδήσεις θα προστεθεί άλλη μία, διττά δυσάρεστη. Στις 7 Φεβρουαρίου «έφυγε ένας αξιόλογος άνθρωπος του θεάτρου και των γραμμάτων. Ηθοποιός, συγγραφέας, εικονογράφος και κριτικός θεάτρου. Πολυσχιδής, υπηρέτησε το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση
πλάθοντας ποικίλους ρόλους!» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή του ο Σπύρος Μπιρμπίλας.
Ο Μάκης Πανώριος, ο οποίος γεννήθηκε το 1935 στην Κεφαλονιά.
Διττά δυσάρεστο το ότι έφυγε πριν από την πρώτη σχεδιασμένη εκδήλωση απόδοσης φόρου τιμής στο έργο και την προσφορά του, που μόνο Σύλλογος «Φανάρι» της Αγ. Ευφημίας είχε την αξιοσύνη να εντοπίσει και να αναδείξει. Έφυγε χωρίς πολλοί εξ ημών να γνωρίζουμε την δράση του….
Είναι πραγματικά λυπηρό τελικά,να ενθυμούμαστε, να αναγνωρίζουμε κατόπιν εορτής, εκείνους που μας δώρισαν χωρίς φειδώ, κειμήλιο της διαχρονικής τους αξίας, τα πονήματα της γνώσης, της σκέψης, του ρόλου και της όποιας καλλιτεχνικής τους εμβέλειας.
Τιμή και αναγνώριση επί ματαίω; Ίσως. Ίσως πάλι, λιτά, έτσι είναι οι άνθρωποι. Πιθανά δε οι χαρισματικοί και πολυτάλαντοι να το γνωρίζουν εκ προοιμίου, αφήνοντας το έργο τους,- σιωπηρά μεν απολύτως ηχηρά δε-, να καταδεικνύει και να διαλαλεί, αναλλοίωτο μα πολύτιμα ανταποδοτικό, την μωρία του είδους μας.
Ποιος ήταν όμως ο Γεράσιμος Πανώριος;
Πανώριος και ευειδής κυριολεκτικά, από τα μικράτα του. Σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Σχεδίου και Ζωγραφικής ABC και θέατρο στη Δραματική Σχολή Θεάτρου και Σκηνοθεσίας του Πέλου Κατσέλη. Εργάστηκε ως ηθοποιός για 18 χρόνια στο ελεύθερο θέατρο και δέκα χρόνια στο Εθνικό Θέατρο, καθώς και στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση. Ως συγγραφέας έγραψε μυθιστόρημα, νουβέλα, διήγημα, θέατρο, κριτική βιβλίου και κινηματογράφου. Έχει εικονογραφήσει περισσότερα από 500 βιβλία, έχει επιμεληθεί και προλογίσει περίπου τα 100. Πρώτη θεατρική του εμφάνιση στο έργο “Το τραγούδι του νεκρού αδερφού” του Mίκη Θεοδωράκη, στο ρόλο του Χάρου, το 1962, με το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη. Πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα με το μυθιστόρημα “Η κατάκτηση”, το 1970. Είχε βραβευτεί με τα βραβεία Karel (1993) για την προσφορά του στην επιστημονική φαντασία και τη φανταστική λογοτεχνία και Χρυσό Ικαρομένιππο (1996) για το διήγημά του «Ηθοποιός».
Η λογοτεχνία του φανταστικού υπήρξε η ιδιάζουσα πτυχή του. Ήταν από εκείνους που έπλευσαν «περιθωριακά» μα εξαιρετικά δημιουργικά, στο ρεύμα εκείνο της λογοτεχνίας που για δεκαετίες θεωρούνταν παραλογοτεχνία. Τα έργα του, επηρεασμένα από την ελληνική μυθολογία και την αγγλοσαξονική λογοτεχνία του φανταστικού, συνέβαλλαν ουσιαστικά στην άνθιση του συγκεκριμένου είδους. Τα εμβριθή θεωρητικά του κείμενα τα οποία υπήρξαν όαση κυρίως στη δεκαετία του 1980 για ένα τότε μικρό αλλά φανατικό κοινό που αναζητούσε χώρο και πρόσβαση στον κόσμο του φανταστικού. Το εξάτομο έργο «Το ελληνικό φανταστικό διήγημα», που κυκλοφόρησε το 1987 προκάλεσε αίσθηση, καθώς ανέσυρε από τα «σεντούκια της λήθη» σωρεία ανάλογων διηγημάτων.
Εκπρόσωπος της παλιάς στόφας των διανοουμένων, μεθοδικός, μαχητικός σε ό, τι αφορούσε τις ιδέες και τις απόψεις του, αυθεντικός Κεφαλλονίτης πλούσιος ιδεών και «εξεζητημένης»,- καλώς εννοούμενα-, παρουσίας, έφυγε αθόρυβα, κελεύοντας ή προκαλώντας τους θηρευτές του εξώπραγματικού να εντρυφήσουν στα κείμενά του.
Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή στην Αγ.Ευφημία.
Σαμόλη Ευαγγελία
