Πρωτοχρονιάτικα έθιμα της Κεφαλονιάς – Ένα ταξίδι σε χρόνια περασμένα!

Ελάτε να γνωρίσουμε σήμερα, τα πρωτοχρονιάτικα έθιμα στο νησί της Κεφαλονιάς. Θα κάνουμε ένα ταξίδι σε χρόνια περασμένα που όμως αξίζει τόσα πολλά. Κατ΄αρχάς να δούμε πως υποδέχονταν οι παλαιότεροι την Πρωτοχρονιά στο Αργοστόλι και στο Ληξούρι.

Στην αγορά, έξω από τα καταστήματα στήνονταν πάγκοι, όπου επάνω είχαν τάβλες με παστέλι και λοταρίες-τόμπολες.

Τα πιό παλιά χρόνια κοντά στο μεσημέρι της παραμονής της Πρωτοχρονιάς χτυπούσαν οι καμπάνες χαρμόσυνα και τότες άρχιζαν οι ευχές μεταξύ των ανθρώπων. “Καλή σου αποκοπή, καλός σου χρόνος” και άλλες ευχές. Σύμφωνα με το έθιμο, ο καινούργιος χρόνος έπρεπε να σε βρει χαρούμενο, γελαστό, κεφάτο και… ξύπνιο.

Πολλοί είχαν προμηθευτεί τριζονάκια και κόρνους, που με αυτά έκαναν θόρυβο για να ξεσηκώσουν τον κόσμο και να υποδεχτεί το νέο έτος χωρίς να κοιμάται.

Το έθιμο με τους θορύβους έρχεται από τα αρχαία Ρωμαϊκά χρόνια, πέρασε στα Βυζαντινά και αργότερα έγινε γνωστό στην Ευρώπη και στον τόπο μας.

Ανήμερα την Πρωτοχρονιά.

Την πρώτη ημέρα του νέου έτους πολλοί πηγαίνουν στην εκκλησιά για να παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία της ημέρας, λόγω της εορτής του Αγίου Βασιλείου. Ο κάθε νοικοκύρης είχε την αγωνία ποιός θα του κάνει “ποδαρικό,”ποιός θα μπει πρώτος στο σπίτι του για να πάει καλά η χρονιά.

Ο Αλληλοραντισμός.

Σύμφωνα με το έθιμο αυτό, κάποιοι είχαν μικρές ψεκαστήρες, που ήταν γεμάτες με άρωμα. Κάνοντας βόλτα στο Λιθόστρωτο ή στο δρόμο, την ώρα που συναντούσαν πρόσωπο της συμπάθειάς τους πίεζαν το ψεκαστηράκι και του εκτόξευαν άρωμα. Βέβαια γινόταν πιό γοητευτική η ρίψη όταν στόχευαν το αντίθετο φύλλο και μάτια ερωτευμένα. Το έθιμο έχει αναβιώσει στις μέρες μας στο Αργοστόλι αλλά με περιορισμένη έκταση.

Η Αγιοβασιλίτσα ή βασιλίτσα, το πρωτοχρονιάτικο ψωμί.

Η Αγιοβασιλίτσα είναι το ψωμί που στολίζει το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι στην Κεφαλονιά. Έχει πάρει το όνομά της από τη γιορτή της ημέρας. Ο παλαιός τύπος ήταν μια στρογγυλή κουλούρα, την οποία σφράγιζε ένας σταυρός με βυζαντινό τύπο.

Το φαγητό της Πρωτοχρονιάς.

Το φαγητό της πρώτης ημέρας του χρόνου στην Κεφαλονιά ήταν “η Πουτρίδα” Γινόταν με χοιρινό κρέας, με κάβολε (κουνουπίδι) ή λάχανο, στην κατρσαρόλα.

Το ρόδι

Το ρόδι, από τα παλιά χρόνια, θεωρείται το σύμβολο της αφθονίας. Στη Κεφαλονιά, το σπάσιμο του ροδιού γίνεται στο κατώφλι της κυρίας πόρτας του σπιτιού. Αυτός που σπάει το ρόδι λέει την ευχή.

“Όσα σπυριά έχει το ρόδι τόσα καλά να έλθουν στο σπίτι αυτό τούτο το χρόνο”

Η αγριοκρεμμύδα.

Στα παλιότερα χρόνια, την παραμονή των Χριστουγέννων έβγαιναν οι χωρικοί με τα γαϊδουράκια τους και πουλούσαν μυρσίνες, ελατόκλαρα και αγριοκρεμμύδες. Ήταν απαραίτητος ο στολισμός του σπιτιού με αυτές τις πρασινάδες για όλη τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου.

Η αγριοκρεμμύδα θεωρείται έμβλημα του χρόνου επειδή χωρίς να ξαναφυτευτεί βγάζει μόνη της φύλλα. Η πρόληψη για τη δύναμη της αγριοκρεμμύδας έρχεται από την αρχαιότητα.

Η Τόμπολα.

Το έθιμο της τόμπολας είναι πολύ παλιό. Έρχεται από τα χρόνια της ενετικής κυριαρχίας στην Κεφαλονιά.Διατηρείται στο Ληξούρι και μάλιστα συμμετέχει στη διαδικασία του πολύς κόσμος. Γίνεται στο Δημοτικό Μέγαρο και μάλιστα γεμίζει η σάλα του από κόσμο που περιμένει να παίξει τόμπολα και να κερδίσει.

Η τόμπολα γίνεται την παραμονή της Πρωτοχρονιάς για να δοκιμάσουν οι τολμηροί την τύχη τους.

Όταν κάποιος συμπληρώσει μια στήλη από κατάλληλους αριθμούς, “το φωνάζει” και τότε είναι που κερδίζει “τσικουϊντα” Αν καταφέρει να συμπληρώσει όλες τις στήλες με τους αριθμούς που πέφτουν στη λοταρία τότε “έκανε τόμπολα” και κέρδισε.

Πηγή: paron.gr