"ΙΔΕΟΜΟΡΦΙΕΣ", κείμενο της ιστορικού τέχνης ευαγγελίας Νάκα για το ημερολόγιο 2020 του Κώστα Ευαγγελάτου

Στην αρχή κάθε έτους, την πλούσια εικαστική δραστηριότητα του Κώστα Ευαγγελάτου, εγκαινιάζει η έκδοση του εικαστικού, συλλεκτικού ημερολογίου· ένα απάνθισμα  ζωγραφικών  έργων από διαφορετικές σειρές και χρονικές περιόδους. 

Το ημερολόγιο που τη φετινή χρονιά φέρει τον τίτλο «Ιδεομορφίες» συστεγάζει εμβληματικές συνθέσεις των τελευταίων ετών, εκτεθειμένες στις μεγάλες εκθέσεις του καλλιτέχνη στην Ελλάδα, την Αγγλία και τη Γαλλία, αλλά και πολύ πρόσφατες, καινούργιες δημιουργίες που ιχνηλατούν τις ανανεωτικές κατευθύνσεις του έργου του.

 Αυτή η περιήγηση από τις σωματογραφίες με τα εννοιακά, συμπαντικά σύμβολα, στις αρχαϊκές, γλυπτικές μορφές και στις προσωπογραφίες που παρεισφρέουν κιονόκρανα -ενίοτε ταυτόχρονα με άλλα στοιχεία ερωτικής υφής- από τα αφαιρετικά έργα σινεματιστικής τεχνοτροπίας στα «πορτρέτα» των τριαντάφυλλων και στις λεπτομέρειες των μνημειωδών πανώ, μπορεί να αποτελέσει μία πλούσια δειγματοληπτική περιδιάβαση στα κορυφαία και χαρακτηριστικότερα ορόσημα της δημιουργίας του καλλιτέχνη. Θα μπορούσε να ιδωθεί ως το πρώτο μυητικό άγγιγμα στις μεγάλες θεματικές και τα επανερχόμενα μοτίβα ολόκληρης της καλλιτεχνικής του δημιουργίας, στα οποία κοινός άξονας και υφέρπουσα συνεκτική δομή είναι η έλξη προς το επέκεινα και η φιλόδοξη επιδίωξη μίας χωροχρονικής διεύρυνσης, άλλοτε εκφραζόμενη από τον συμπαντικό, συμβολικό πλούτο, άλλοτε από την ιστορική αναδρομή και τις αρχετυπικές αναφορές ή ακόμη από τη διαχείριση της φόρμας και της μετάπλασής της σε δονούμενη, αυθύπαρκτη οντότητα, εκτοξευόμενης πέραν του εδώ και τώρα.  

Σε κάθε σελίδα  του λεπταίσθητου ημερολογίου εκδιπλώνεται μία ξεχωριστή επανερμηνεία του χρόνου και του σώματος, μέσα από το αντικαθρέπτισμα του ενός στο άλλο. Η αλώβητη σφριγηλότητα του δεύτερου, η παρενδυσία του σε αρχαϊκό γλυπτό, η ιδεώδης αποκρυστάλλωσή του, εκτοπίζουν τον χρονικό νατουραλισμό και προκρίνουν τη δυναμική της αρχέτυπης και αχρονικής ομορφιάς, αισθητική κατηγορία μόνιμα διαπραγματευόμενη στα έργα του καλλιτέχνη. Πόσο πιο εύγλωττα θα μπορούσε να επέμβει εδώ, αν όχι μέσα από τα αυτοφυή, ολάνθιστα ρόδα στο φόντο ενός σύμπαντος με συγκάτοικο μία άφθαρτη και μη θνητή μορφή;  Ή μέσα από το πληθωρικό γυναικείο στήθος που συνιστά την πιο ερωτική, γήινη, ενεστωτική συμβολοποίηση της ζωτικής πηγής ενώ συχρόνως -σε άλλο έργο- μεταμορφώνεται σε σπείρα αέναης ροής ενέργειας, σε πανίσχυρη δίνη αναζωογόνησης και αθανασίας; Η σπείρα, η φόρμα κλειδί του παρόντος λευκώματος, και πανάρχαιο όσο και πάμπλουτο σε νόημα σύμβολο κάθε πολιτισμού, εξουσιάζει τον χρόνο όπως εδώ το κάλλος απαξιώνει τη θνητότητα και όπως ο έρωτας περισώζει από τη φθορά.             

 Ευαγγελία Νάκα

Ιστορικός Τέχνης