NASA: Το τηλεσκόπιο NuSTAR αποκαλύπτει το κρυμμένο φως του Ήλιου

Η λάμψη του αστεριού μας στις ακτίνες Χ υψηλής και χαμηλής ενέργειας

Ακόμα και την πιο ηλιόλουστη ημέρα, μάς είναι αδύνατο να δούμε το φως του Ήλιου σε όλα τα μήκη κύματος που εκπέμπει, αλλά μια νέα εικόνα της NASA έρχεται να αποκαλύψει το «κρυμμένο φως» του γειτονικού αστεριού, στις ακτίνες-Χ υψηλής ενέργειας και άλλες συχνότητες που είναι αόρατες στο ανθρώπινο μάτι. 

Το «αόρατο φως» εκπέμπεται από το θερμότερο υλικό στην ατμόσφαιρα του Ήλιου και καταγράφηκε από το τροχιακό τηλεσκόπιο NuSTAR της NASA. Το διαστημικό παρατηρητήριο μελετά κυρίως αντικείμενα εκτός του ηλιακού μας συστήματος, όπως μαύρες τρύπες και αστέρια που έχουν καταρρεύσει, αλλά προσφέρει τακτικά στους αστρονόμους πληροφορίες για τον Ήλιο.

Η παραπάνω εικόνα είναι «μωσαϊκό» πολλαπλών παρατηρήσεων, αφού τα δεδομένα του NuSTAR (με μπλε χρώμα) επικαλύπτονται με τις παρατηρήσεις από το τηλεσκόπιο ακτίνων Χ της αποστολής Hinode της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (πράσινο χρώμα) και τις μετρήσεις από Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (SDO) της NASA (κόκκινο χρώμα).

Το NuSTAR έχει μικρό οπτικό πεδίο και δεν είναι σε θέση να «δει» ολόκληρο τον Ήλιο από την υφιστάμενη τροχιά του γύρω από τη Γη. Η τελική εικόνα είναι στην πραγματικότητα ένα «κολάζ» 25 διαφορετικών εικόνων, που ελήφθησαν τον Ιούνιο του 2022.

Οι ακτίνες Χ υψηλής ενέργειας που κατέγραψε το NuSTAR εντοπίζονται σε λίγα μόνο σημεία της ατμόσφαιρας του Ήλιου. Αντίθετα, το XRT του Hinode ανιχνεύει ακτίνες Χ χαμηλής ενέργειας σε μήκη κύματος που εκπέμπονται από ολόκληρη την επιφάνεια του Ήλιου – το ίδιο ισχύει και το SDO που «βλέπει» στο υπεριώδες φως. 

Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του Ήλιου

Το NuSTAR μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να επιλύσουν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια για το κοντινότερο αστέρι: γιατί η εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου, το λεγόμενο στέμμα, αγγίζει το ένα εκατομμύριο βαθμούς Κελσίου και είναι τουλάχιστον 100 φορές πιο θερμό από την επιφάνειά του αστεριού.

Αυτό γεννά ερωτήματα στους επιστήμονες, επειδή η ενέργεια του Ήλιου προέρχεται από τον πυρήνα του και διαδίδεται προς τα έξω. «Είναι σαν ο αέρας γύρω από μια φωτιά να είναι 100 φορές πιο καυτός από τις φλόγες», σχολιάζει χαρακτηριστικά η NASA. 

Η θερμότητα του ηλιακού στέμματος θα μπορούσε να οφείλεται σε μικρές εκρήξεις στην ατμόσφαιρα του Ήλιου, τις λεγόμενες νανο-εκλάμψεις. Οι τυπικές εκλάμψεις είναι εκρήξεις θερμότητας, φωτός και σωματιδίων που καταγράφονται από ένα ευρύ φάσμα ηλιακών παρατηρητηρίων. Αντίθετα, οι νανο-εκλάμψεις είναι πολύ μικρότερα γεγονότα, αλλά και οι δύο τύποι εκλάμψεων παράγουν υλικό πιο θερμό από τη μέση θερμοκρασία του στέμματος.

Όμως οι τυπικές εκλάμψεις δεν συμβαίνουν αρκετά συχνά για δικαιολογούν τις υψηλές θερμοκρασίες που καταγράφουν οι επιστήμονες. Η NASA εικάζει πως οι νανο-εκλάμψεις μπορεί να συμβαίνουν πιο συχνά, θερμαίνοντας συνολικά το στέμμα. 

Το NuSTAR μπορεί να ανιχνεύσει φως από υλικό υψηλής θερμοκρασίας, που πιστεύεται ότι παράγεται όταν πολλές νανο-εκλάμψεις εμφανίζονται «ταυτόχρονα» σε σχετικά μικρή ακτίνα. Το τροχιακό τηλεσκόπιο επιτρέπει στους φυσικούς να διερευνήσουν πόσο συχνά εμφανίζονται νανο-εκλάμψεις και πώς απελευθερώνουν ενέργεια.

Οι παρατηρήσεις που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις εικόνες συνέπεσαν με τη 12η διέλευση του διαστημικού σκάφους Parker Solar Probe της NASA, από το κοντινότερο σημείο της τροχιάς του στον Ήλιο (σ.σ περήλιο).

Το Parker Solar Probe πετάει πιο κοντά στο άστρο μας από οποιοδήποτε άλλο διαστημικό σκάφος στην ιστορία. 

Πηγή: https://www.kathimerini.gr