Αναβίωση του ηλιοτροπικού εθίμου «Ο Γληγοράκης»

του Αγίου Γιαννιού του Λαμπαδάρη στο Ληξούρι
«Το έθιμο της γειτονιάς»
Στο πνεύμα, στην αγάπη και συνεργασία… της γειτονιάς…

Πραγματοποιήθηκε η διαδικασία τέλεσης του εθίμου, το ονομαζόμενο «Ο Γληγοράκης» στη συνοικία των Μαρτσελάτων –Λεγατάτων, στο Ληξούρι, στην πλατεία Ριζοσπαστών, την παραμονή της εορτής του Γενέθλιου του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου.

Είναι γνωστό ότι το έθιμο αυτό που αφορά τις τροπές το Ηλίου και αργότερα το υιοθέτησε ο Χριστιανισμός, γινόταν και γίνεται για πολλά χρόνια σε αυτή τη συνοικία, με διακοπή για κοινωνικούς λόγους δυο τρία χρόνια. Βέβαια το συγκεκριμένο έθιμο, ήταν και είναι «Έθιμο της γειτονιάς», και ως τέτοιο αξίζει να διατηρείται και όχι λόγω ανάγκη να τροποποιείται με στοιχεία έντεχνα που να παραμερίζουν την επαφή με τον απλό λαό. Πάνω σε αυτή τη θέση θα μπορούσε να γραφτεί ολόκληρη πραγματεία, που να αφορά την κοινωνιολογία του συγκεκριμένου εθίμου και πως διαμορφώθηκε μέσα στους αιώνες μέσα στο πνεύμα της καλής γειτονιάς.

Φέτος κρατήθηκε η αυθεντικότητα του τρόπου που το έκαναν οι παλαιότεροι, χωρίς πρόσθετα στοιχεία που να αλλοιώνουν το χαραχτήρα του εθίμου.

Συμμετείχε δε με επιτυχία και το χορευτικό του Πολιτιστικού Συλλόγου «Χωροπούλα», χορεύοντας χορούς τόσο κεφαλονίτικούς όσο και πανελλήνιους.

Την προσπάθεια για τη διατήρηση του εθίμου στήριξε Δ.Ε.Κ.Π.Α. του Δήμου Παλικής, που βοήθησε για ότι ήταν απαραίτητο. Επίσης θα πρέπει να τονιστεί ότι το έθιμο αυτό το πραγματοποίησαν νέοι άνθρωποι με τη συμβουλή και καθοδήγηση των παλαιοτέρων, και έτσι διατηρήθηκε η παλιά του πορεία και δομή στην εκτέλεση του.

Τα φαγητά και τα γλυκίσματα ήταν προσφορά των γυναικών της συνοικίας όλα έγιναν με πνεύμα συνεργασίας, χαράς, πειράγματος και κεφιού.

Εκείνο που χαροποίησε τους συντελεστές και πρωταγωνιστές στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν το έθιμο αυτό, ήταν η συμμετοχή του κόσμου που με την παρουσία που ομόρφυνε και ζωήρεψε τη γειτονιά.

Το δίδαγμα που πρέπει να κρατήσουμε όλοι μας από αυτή τη διαδικασία, της πετυχημένης συνέχειας του εθίμου, είναι το εξής : Ναι, θα πρέπει να αναβιώνουμε τα έθιμα και τις παλιές λαογραφικές εκφράσεις τρόπου ζωής του εθιμικού κύκλου, με σεβασμό, με αυθεντικότητα, χωρίς ξενικά και νεωτεριστικά στοιχεία που να αλλοιώνουν τη μορφή του εθίμου. Επίσης να προηγείται μια μελέτη, ώστε να πρυτανεύει όσο το δυνατό η ορθότητα της τελετής του εθίμου. Οι παραπάνω προτάσεις –σκέψεις, είναι αναγκαίες να λέγονται και να πραγματοποιούνται για να υπάρχει συνέχεια στη μνήμη και κληρονομιά των προγόνων μας.

Ας είναι παράδειγμα ο τρόπος που γίνεται το ηλιοτροπικό αυτό έθιμο «Γληγοράκης», που ενώνει τις γενιές στη συνοικία των Μαρτσελάτων –Λεγατάτων, Ληξουρίου. Τέλος είναι αναγκαίο να αποκτήσουν πάλι οι γειτονιές μια ζωντάνια και δραστηριότητα, ιδίως πολιτιστική και έτσι να αποτελέσουν το κύτταρο στήριξης των μεγαλύτερων τοπικών και δημοτικών εκδηλώσεων. Φανταστείτε τη επιτυχία θα είναι για ένα τοπικό καρναβάλι, που τα μεγαλύτερο μέρος του θα είναι οι κατασκευές των αρμάτων και των εκδηλώσεων προϊόντα των γειτονιών μιας πόλης.

Αυτό ήταν το πνεύμα και η δράση της συνοικίας των Μαρτσελάτων –Λεγατάτων του Ληξουρίου, και γι’ αυτό μας άφησε αξιόλογη παρουσία στα τοπικά λαογραφικά δρώμενα. Και φυσικά όλα αυτά συνεχίζονται και γίνονται στην επικοινωνία και αγάπη που υπάρχει από παλιά στους ανθρώπους αυτής της συνοικίας.

Κείμενα – Φωτογραφίες: Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
23-6-2007