«Α/Τ Βασίλισσα Όλγα»

Η δράση και το τέλος του ενδοξότερου πλοίου του Πολεμικού Ναυτικού κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με κυβερνήτη τον Κεφαλονίτη Αντιπλοίαρχο Γεώργιο Παν. Μπλέσσα…

Το αντιτορπιλικό «Α/Τ Βασίλισσα Όλγα» ναυπηγήθηκε μεταξύ 1936-1938 στα ναυπηγεία «Yarrow & Company Ltd» στη Γλασκώβη της Σκωτίας μαζί με το αδερφό πλοίο «Α/Τ Βασιλεύς Γεώργιος». Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου τα δύο αυτά αντιτορπιλικά αποτελούσαν τις πιο σύγχρονες μονάδες του τότε Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού. Μέχρι τον Απρίλιο του 1941 έλαβαν μέρος σε συνοδείες νηοπομπών, καθώς και σε δύο από τις τρεις επιδρομές στο Στενό του Οτράντο (στην πρώτη στις 14-15 Νοεμβρίου 1940 και στην τρίτη στις 4-5 Ιανουαρίου 1941).

Ενώ ο «Βασιλεύς Γεώργιος» έπειτα από σφοδρή αεροπορική επιδρομή στις 14 Απριλίου 1941 οδηγείται με σοβαρές ζημιές στο Ναύσταθμο της Σαλαμίνας όπου μετά την κατάληψη της Ελλάδας αιχμαλωτίζεται και χρησιμοποιείται από τις γερμανικές δυνάμεις, η «Βασίλισσα Όλγα» διαφεύγει και το Μάιο του 1941 καταπλέει μαζί με άλλα πλοία στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Το Νοέμβριο του ίδιου έτους μεταβαίνει στην Καλκούτα της Ινδίας για εκσυγχρονισμό (αλλαγές στον κύριο οπλισμό και εγκατάσταση ανθυποβρυχιακoύ συστήματος), ενώ επανέρχεται στη Μεσόγειο το Φεβρουάριο του 1942 για να συνεχίσει τον αγώνα. Ενταγμένο σε μοίρα του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Γεώργιο Μπλέσσα, ο οποίος παραλαμβάνει τη διοίκηση από τον Πλωτάρχη Αλεξάνδρου, συμμετέχει στις επιχειρήσεις για την άμυνα του στρατηγικής σημασίας φυσικού λιμένα του Τομπρούκ στη Λιβύη. Από εδώ και πέρα οι επιτυχίες της είναι αδιάκοπες, καθιστώντας την το ενδοξότερο πλοίο του Πολεμικού μας Ναυτικού στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου…

Στις 14 Δεκεμβρίου 1942 βυθίζει, μαζί με το βρετανικό αντιτορπιλικό «HMS Ρetard», το ιταλικό υποβρύχιο «Varsciek» στα ανοιχτά της Βεγγάζης στη Λιβύη. Στις 18 Ιανουαρίου 1943 βυθίζει, σε συνεργασία με τα βρετανικά αντιτορπιλικά «HMS Pakenham» και «HMS Nubian», το ιταλικό πετρελαιοφόρο «Stromboli» στην περιοχή της νήσου Παντελλάρια στο στενό της Σικελίας. Στις 2 Ιουνίου αυτή και το βρετανικό «HMS Jervis» βυθίζουν ολόκληρη ιταλική νηοπομπή, αποτελούμενη από 2 πολεμικά και 2 πλοία συνοδείας μεταξύ αυτών το αντιτορπιλικό «Castore», στη Σαρδηνία (κοντά στο ακρωτήριο Spartivento).

Στη συνέχεια λαμβάνει μέρος στις επιχειρήσεις για τη συμμαχική απόβαση στη Σικελία μεταξύ 9 Ιουλίου και 17 Αυγούστου 1943 (συμπεριλαμβανομένου της κατάληψης της νήσου Παντελλάρια) ως τις 16 Σεπτεβρίου, οπότε συνοδεύει τον ιταλικό στόλο μετά την παράδοσή του, στην Αλεξάνδρεια. Ωστόσο η μάχη μεταξύ των γερμανικών και βρετανικών δυνάμεων για την κατάληψη της μέχρι τότε ιταλικής Δωδεκανήσου και την κυριαρχία στο Αιγαίο, έχει ήδη ξεκινήσει με την παράδοση της Ιταλίας στις 8 Σεπτεβρίου και η «Βασίλισσα Όλγα» καλείται να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις για την άμυνα των νησιών. Έτσι στις 18 Σεπτεμβρίου βυθίζει, σε συνεργασία με τα βρετανικά «HMS Faulknor» και «HMS Eclipse», γερμανική νηοπομπή αποτελούμενη από τα φορτηγά πλοία «Ρluto» και «Paolo» και το συνοδό τους «Νο 2104», κοντά στην Αστυπάλαια.

Η δράση του αντιτορπιλικού εναντίον των δυνάμεων του άξονα, μετά από όλες αυτές τις μάχες στα βασανισμένα νερά της Μεσογείου, πλησιάζει στο τέλος της. Στις 26 Σεπτεμβρίου και ενώ βρίσκεται αγκυροβολημένη στον κόλπο Λακκί της Λέρου, γερμανικά βομβαρδιστικά αεροσκάφη εξαπολύουν επιδρομή. Η «Βασίλισσα» βυθίζεται, συμπαρασύροντας στο βυθό τον κυβερνήτη της, 6 αξιωματικούς και 65 υπαξιωματικούς και ναύτες, από τα συνολικά 145 μέλη του πληρώματος.

Στο χώμα της Λέρου στέκει σήμερα ένα μνημείο προς τιμήν του πλοίου, του πληρώματος και των κατορθωμάτων του… άλλο ένα μνημείο στους ναύτες που υπερασπίστηκαν την ελευθερία στα βαθιά νερά… Μεταξύ τους και ο κυβερνήτης Γεώργιος Μπλέσσας, ένας αδριάντας του οποίου αγναντεύει μέρα-νύχτα το Αργοστόλι από την παραλία της πόλης, σιωπηλός μα περήφανος…

Κείμενα – Παρουσίαση: Τηλέμαχος Μπεριάτος