Η εορτή της Υπαπαντής στα Ζόλα

Με μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε η ιερά πανήγυρη της Υπαπαντής στην ομώνυμη εκκλησία των Ζόλων, της Θηνιάς. Ήταν γύρω στις εννιά το πρωί που έφτασα με την παρέα μου στον σημαιοστόλιστο αύλειο χώρο του ναού της Παναγίας των Ζόλων για την ιερά πανήγυρη της Υπαπαντής του Χριστού μας στις 2-2-2009 και από τα μεγάφωνα ακουγόταν τα μεγαλυνάρια της Παναγίας μας.

«Θεοτόκε η ελπίς, πάντων των χριστιανών,
σκέπει φρούρει φύλαττε, τους ελπίζοντας εις σε»

Μπήκα στο ναό τη στιγμή που η ψαλτική παρέα του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου έψαλλε τα μεγαλυνάρια. Κόσμος πολύς, όλοι οι Ζολιάτες, τα μέλη του ΚΑΠΗ, Αργοστολίου, άτομα από τα γύρω χωριά, γνωστοί και άγνωστοι, επίσημοι, οι αρχές του τόπου, όλοι μέσα στο ναό απολάμβαναν ευλαβικά και ψιθυριστά έψαλλαν ακολουθώντας τους ψάλτες, τα μεγαλυνάρια της Θεοτόκου.

Εικόνα λαογραφική και παραδοσιακή ο επίτροπος Γεώργιος Νικολάου Απέργης, που κάθε φορά που οι ψαλτάδες έλεγαν το «Θεοτόκε η ελπίς» με ένα μακρύ άσπρο κοντάρι κουνούσε τους πολυελέους και τους έκανε να κινούνται πέρα- δώθε.

Το έχουν έθιμο σε αυτό το πανηγύρι της Υπαπαντής οι Ζολιάτες το κούνημα των πολυελέων, και γίνεται τη στιγμή που ψάλλονται τα μεγαλυνάρια της Παναγίας, δίνοντας έτσι και την καλή ενέργεια και τη χαρά. Ήταν πράγματι τόσο εναρμονισμένη η «σπρωξιά του πολυέλαιου» με τη ρυθμική φωνή των ψαλτάδων, που ο καθένας μπορούσε να καταλάβει πως, ο επίτροπος, παρόλο που έτρεχε για τόσα άλλα μαζί με τους άλλους δύο επιτρόπους, παρακολουθούσε βήμα βήμα την όλη ψαλτική πανδαισία που γινότανε μέσα στο ναό.

Την ιερά πανήγυρη της Υπαπαντής την κόσμησε η παρουσία του Σεβασμιώτατου μητροπολίτη μας, κου Σπυρίδωνα, του πανοσιολογιότατου πρωτοσύγκελου Γεράσιμου Φωκά, καθώς οι ιερείς, Κωνσταντίνος Κουμάτος εφημέριος του ναού, ο Ιωάννης Μεσολωράς και ο διάκονος Σωτήρας Νικόλαος. Οι αρχές του Δήμου Αργοστολίου, δήμαρχος και αντιδήμαρχοι, ο νομάρχης και άλλοι…

Στα δυο ψαλτήρια, μοιρασμένη η μεγάλη ψαλτική παρέα του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου και του Βασίλη Καλογηρά. Έψαλλαν υπέροχα με όμορφα κρεσέντα και όπου χρειαζόταν το στεντόρειο ανέβασμα της φωνής τους ήταν γλυκό και στρογγυλευμένο στις υψηλές νότες. Τους χαρήκαμε για την όμορφη στάση τους και τους χρωματισμούς της φωνής τους.

Εντυπωσιακός ήταν ο Μενέλαος Σωτηρόπουλος, που ανάγνωσε τον «Απόστολο» με την τενορίστικη φωνή του χρωματίζοντας λυρικά το κείμενο, προσέχοντας δε τις καταλήξεις να είναι σωστές στο κλείσιμό τους.

Ο πάρεδρος του χωριού, Γεώργιος Αποστόλη Απέργης, μεριμνούσε και αυτός με τον τρόπο του για το πανηγύρι και κοιτούσε την ώρα που θα έρχονταν οι καλεσμένοι επίσημοι, δηλαδή οι αρχές του τόπου.

Έτσι στη μέση της λειτουργίας φάνηκε ο νομάρχης Διονύσης Γεωργάτος, έπειτα ο Δήμαρχος Αργοστολίου, Γεώργιος Τσιλιμιδός και οι αντιδήμαρχοι Σπύρος Σαμούρης, Κοψαχείλης, Παναγής, Διονύσης Ανδρεάτος.

Έως τη τελευταία στιγμή δεν έπαψαν να έρχονται οι αρτοκλασίες και οι απλάδενες με το στάρι, στολισμένες με ζαχαράτα και μάντολες, με κεριά και με ένα ματσάκι λουλούδια, επί τω πλείστον της εποχής, βιολέτες και μοβάκια. Ο Γεράσιμος Νικολάου Απέργης, ο άλλος επίτροπος, τακτοποιούσε την κατάσταση, φρόντιζε τα κεριά και τις λαμπάδες και τόσα άλλα που ήταν αναγκαία.

Εκείνο, που θα πρέπει να αναφερθεί είναι, ότι και πίσω στο κελί του ναού τα παιδιά των επιτρόπων και άλλα Ζολιωτόπουλα, φρόντιζαν για τους άρτους, το στάρι, τον καφέ και τα κεράσματα. Αυτό θα πει να μαθητεύσεις το παιδί σου, για να υπάρχει συνέχεια.

Κάθε φορά που άκουγα την καμπάνα να καλεί τους πιστούς, πεταγόμουνα έξω και αποτύπωνα φωτογραφικά «το μελωδικό σήμαμα». Μέσα στο ιερό ο επίτροπος Αποστόλης Απέργης, παρόλο που αντιμετώπιζε κινητικό πρόβλημα φρόντιζε να μη λείπει τίποτε από τους ιερείς. Τελείωσε το εκκλησιαστικό μέρος του πανηγυριού με το λόγο του δεσπότη, που αναφέρθηκε στη μεγάλη γιορτή της Υπαπαντής του Χριστού μας και μίλησε για το μήνυμα που δίνει το γεγονός της μεγάλης γιορτής.

Κοντά στο καμπαναριό, μέσα στον κόσμο, κυρά και αφέντρα, ήταν η θεία η Αργυρή Απέργη, επιτρόπισσα με αγώνες για το ναό της Υπαπαντής. Στάσου τση λέω για μια πόζα, και εκείνη ανταποκρίθηκε με χαρά και χαμόγελο. Αναλογίζομαι «τι θα ήταν τα Ζόλα» χωρίς την Αργυρή. Θεία Αργυρή, να είσαι πάντα καλά.

Ακολούθησε τραπέζι στο κοντινό μαγαζί, για τους ψαλτάδες, τους ιερωμένους, τους επίσημους (νομάρχη και δήμαρχο και αντιδημάρχους) και τον κόσμο. Το φαγητό ήταν μαγειρεμένο υπέροχα, το κρασί κεχριμπαρένιο και τα τραγούδια συμπλήρωσαν την όλη εορταστική εικόνα.

Σηκώθηκα να φύγω αναφωνώντας τη φράση «Κυρά μου Παπαντή είσαι στις δόξες σου μ’ όλους αυτούς». Με το κρασί στα χείλια πήγα στα τραπέζια του χωριού. Αρκετοί οι εορτάζοντες την ημέρα αυτή στα Ζόλα, και στρώνουν το μεσημεριανό τραπέζι τους πλουσιοπάροχα για τους συγγενείς και τους φίλους. Στάση λοιπόν σε κάθε σπίτι γιορτινό, για ευχές για μια πίντα κρασί, ένα μεζέ και γρήγορα για το άλλο τραπέζι. Κοίταξα το ρολόι μου, η ώρα ήταν περασμένη και μαζευτήκαμε με την παρέα μου για να επιστρέψουμε στο Ληξούρι.

Στη διαδρομή συζητούσαμε για την επισκευή της εκκλησίας που είχε πάθει ανεπανόρθωτες καταστροφές με το σεισμό στις 25-3-2007. Με πολύ κόπο και με τη βοήθεια πολλών, πάνω από όλα των επιτρόπων, διορθώθηκε και επισκευάστηκε, ώστε να είναι έτοιμη για το πανηγύρι. Μέσα σε όλα αλλάχτηκε και η ουρανία του ναού και φτιάχτηκε από την αρχή.

Μα πάνω από όλα συζητούσαμε για το πανηγύρι της Υπαπαντής. Ένα πανηγύρι που μαζεύει κόσμο λόγω που πολλοί άνθρωποι ευλαβούνται αυτήν τη μεγάλη ημέρα. Επίσης, γιατί οι Ζολιάτες αγαπούν την Υπαπαντή τους, την φροντίζουν και προσπαθούν να μη λείψει τίποτε από το πανηγύρι της, χαρίζουν δε απλόχερα την φιλοξενία τους στους επισκέπτες.

Και του χρόνου να είμαστε καλά Κυρά Παπαντή μου Αζολιώτισσα, να μας συνάξεις όλους μας κοντά σου!

Κείμενα – Παρουσίαση: Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
2-2-2009