Νεανικό Θεατρικό Τμήμα της Δ.Ε.Π.Α.Ψ. Αργοστολίου

Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν περίπου άρχισε να χτίζεται το θέατρο Αργοστολίου «ο Κέφαλος» το νεότερο, νέες μορφές πολιτιστικής έκφρασης άρχισαν να διαφαίνονται και να στηρίζονται, άλλοτε από το δήμο και άλλοτε από την ιδιωτική πρωτοβουλία, η οποία πάντα αποτελούσε και τη μεγάλη κινητήρια δύναμη. Κάπου εκεί στα ’84 – ’85 το ερασιτεχνικό θέατρο άρχισε να κάνει τα πρώτα του δειλά βήματα στο Αργοστόλι.

Έτσι πλέον, το Αργοστόλι μπορεί να είναι υπερήφανο και πέρα από τη μεγάλη του χορωδιακή παράδοση, για ένα τμήμα που πάντα έχει κάτι όμορφο να μας παρουσιάσει. Το εγχείρημα ήταν μεγάλο, καθώς στο Αργοστόλι δεν αναφέρεται ιστορικά κάποια ιδιαίτερη παράδοση σε αντίστοιχη τοπική θεατρική προσπάθεια, ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν πέρα για πέρα θετικό, ικανοποιώντας ακόμα και τους πιο δύσπιστους.

Για το ερασιτεχνικό θέατρο θα μας μιλήσει ο υπεύθυνος του κ.Πάνος Βαρδάκος, ο οποίος είναι και ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Δ.Ε.Π.Α.Ψ.

Πείτε μας για το πως ξεκίνησε η όλη ιδέα της ίδρυσης Νεανικού Θεατρικού Τμήματος στο Αργοστόλι; Πως αυτό το εγχείρημα σχετίστηκε με τη θεατρική παράδοση στην Κεφαλονιά;
Το Νεανικό Θεατρικό Τμήμα του Δήμου Αργοστολίου ξεκίνησε το 1985 με πρωτοβουλία του τότε Δημάρχου Αλέξανδρου Καλαφάτη και του προέδρου της πολιτιστικής επιτροπής και μετέπειτα δημάρχου Γερ. Φόρτε, με παιδιά που έφερε η καθηγήτρια Αγάθη Καλαφάτη – Μυλωνάκη και τα οποία δημιούργησαν την πρώτη Θεατρική Ομάδα. Το πρώτο Θεατρικό Έργο ήταν «Του Κουτρούλη το Πανηγύρι». Η θεατρική παράδοση στην Κεφαλονιά και γενικά στα Επτάνησα αφορά κυρίως στο Λυρικό θέατρο, αλλά και σε επιρροές από την Ιταλική Κομέντια ντελ Άρτε, ένα λαϊκό υπαίθριο θεατρικό είδος. Η κληρονομιά αυτή ήταν πολύ σωστό να περάσει στους νέους μέσα από την ίδρυση ενός νεανικού θεατρικού τμήματος.

Πως οργανώθηκε και πως συνεχίστηκε αυτή η προσπάθεια μέχρι σήμερα; Υπήρχε επαρκής συμπαράσταση από το δήμο; Και δεν αναφέρομαι μόνο στη χρηματοδότηση…

Το Νεανικό Θεατρικό Τμήμα του Δήμου Αργοστολίου από τότε μέχρι σήμερα έχει οργανωθεί και στελεχωθεί κυρίως από νέους και νέες του Δήμου, δηλαδή μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων. Η συμπαράσταση από το Δήμο Αργοστολίου ήταν αμέριστη και κατάφερε να συσπειρώσει δίπλα του μουσικούς, σκηνογράφους, τεχνικούς, αλλά και φίλους που το παρακολουθούν σε όλα τα βήματά του.

Ενδιαφέρον των νεαρών ατόμων για τη στελέχωση ήρθε αμέσως ή με τον καιρό και με μεγάλη προσπάθεια;

Το ενδιαφέρον των παιδιών από την αρχή ήταν σημαντικό και θα έλεγα ότι ειδικά τα πρώτα χρόνια που τα παιδιά είχαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο γινόντουσαν περισσότερες παραστάσεις. Αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι τα παιδιά που συμμετέχουν διαθέτουν αρκετές ώρες από τον ελεύθερο χρόνο τους και αυτό το κάνουν με μεγάλη ευχαρίστηση, σε σημείο που όταν υπάρχει νεκρός χρόνος κυρίως μετά τις παραστάσεις να αποζητούν τις πρόβες και τα μαθήματα.

Θα ήταν ενδιαφέρον να θυμηθούμε μαζί κάποιες από τις παραστάσεις που μας προσφέρατε.
«Έν Κεφαληνία Ερωτόκριτος», «Του Κουτρούλη το πανηγύρι», «Το Τάβλι», «Η Γυναίκα και ο Λάθος», «Ο Βασιλιάς Ουμπού», «Οι Δούλες», «Οδυσσεβάχ», «Η Πεντάμορφη και το Τέρας», «Συρανό ντε Μπερζεράκ», «Πινόκιο», «Ελίζα», «Η μεγάλη των τρελών σκηνή», «Υπηρέτης δυο αφεντάδων», «Κεφαλονίτικες Ιστορίες», «ο Κόντε Μαντολάτος», «Δον Κιχώτης», «Οι Φασουλήδες του Κατσιπόρα», είναι οι παραστάσεις που ανέβηκαν μέχρι σήμερα.

Έχετε κάνει εμφανίσεις και πέρα από τα όρια του νησιού; Κάποια διάκριση η σημαντική συμμετοχή που θα ήταν καλό να αναφερθεί;

Το Νεανικό Θεατρικό Τμήμα του Δήμου Αργοστολίου έχει παρουσιάσει δουλειές του στις Σέρρες, στην Αθήνα, Πειραιά, Ηλιακό χωριό, Ζάκυνθο, Πάτρα και σε πολλούς Δήμους της Κεφαλονιάς. Έχει βραβευθεί στο Φεστιβάλ της Ιθάκης δύο φορές, παίρνοντας συνολικά τα βραβεία όλων των κατηγοριών. Ο δάσκαλος και σκηνοθέτης του τμήματος έχει βραβευθεί με το βραβείο Ροντήρη για τη συνολική του δουλειά στο Νεανικό Θεατρικό Τμήμα.

Από το Νεανικό Θεατρικό Τμήμα όλα αυτά τα χρόνια πέρασαν αρκετά άτομα. Θα θέλαμε να αναφερθείτε σε αυτούς που θεωρείτε ότι άφησαν το στίγμα τους και εντυπωσίασαν με το ταλέντο τους;

Από το Νεανικό Θεατρικό Τμήμα όλα αυτά τα χρόνια έχουν περάσει περισσότερα από 500 παιδιά. Κάποια από αυτά σήμερα ασχολούνται επαγγελματικά με το θέατρο. Αλλά δε θα ήθελα να αναφέρω ξεχωριστά κάποια από αυτά, γιατί σημαντικότερο είναι το πνεύμα της ομάδας. Και τα ίδια τα παιδιά αλλά και εγώ, το προασπιζόμαστε γιατί το θεωρούμε ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία της ύπαρξης αυτής της διαχρονικής θεατρικής οικογένειας.

Ποια εξέλιξη είχαν τα παιδιά αυτά; Φαντάζομαι ότι η ανάδειξη αποτελεί και ένα σημαντικό κίνητρο για να ασχοληθεί κάποιος νεότερος με το θέατρο. Δύσκολος χώρος, αλλά μπορεί να δώσει αναγνωρισιμότητα και αυτό είναι ένα μεγάλο κίνητρο για πολλούς.

Η εξέλιξη που είχαν τα παιδιά είναι πολλαπλή. Έμαθαν πολλά σημεία του εαυτού τους, έμαθαν να λειτουργούν ομαδικά, γνώρισαν μεγάλους θεατρικούς συγγραφείς, ακόνισαν τα εκφραστικά τους μέσα, κατέθεσαν στην πόλη τους τις ανησυχίες τους και έθεσαν ένα μικρό φυλλαράκι στον πολιτισμό του τόπου τους και αυτό τους έκανε ξεχωριστούς στην τοπική κοινωνία μας.

Τα έξοδα μιας παράστασης είναι αρκετά, πως αυτά καλύπτονται;

Τα έξοδα των παραστάσεων καλύπτονται από τη Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού Αργοστολίου από τα εισιτήρια των παραστάσεων και από χορηγούς.

Πριν από μερικά χρόνια είχα παρακολουθήσει τον  «Δον Κιχώτη» σε μια μακροσκελέστατη παράσταση, που όμως ήταν αρκετά εντυπωσιακή. Ειδικά ο πρωταγωνιστής είχε ουσιαστικά έναν τεράστιο ρόλο, παρόλα αυτά τον απέδωσε νομίζω εξαιρετικά. Πολλοί Αργοστολιώτες και όχι μόνο θαύμασαν τη συγκεκριμένη παράσταση, όμως δυστυχώς δεν είχαν τη δυνατότητα να την ξαναδούν. Μήπως είναι μικρός ο αριθμός των εμφανίσεων για κάθε παράσταση και μεγάλος ο κόπος σε σχέση με τις στιγμές που αυτά προβάλλονται στο κοινό;

Σίγουρα οι παραστάσεις θα μπορούσαν να είναι περισσότερες, αλλά μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά έχουν πολύ επιβαρυμένο πρόγραμμα. Παρόλα αυτά εκτός από τις βραδινές παραστάσεις κάθε έργου που συνήθως κρατούν μια εβδομάδα την περίοδο του καλοκαιριού, παρουσιάζονται και πρωινές παραστάσεις για τα σχολεία τη χειμερινή περίοδο.

Ποια είναι η αίσθηση σας για την ανταπόκριση του κόσμου;

Νομίζω ότι αυτό που εισπράττουμε από τον κόσμο και είναι το πιο καθοριστικό για τη δουλειά μας είναι ότι θεωρούν τις παραστάσεις μας θεσμό. Ειδικά το καλοκαίρι πολλοί Κεφαλονίτες της διασποράς φροντίζουν μέσα στις διακοπές τους να παρακολουθούν τις παραστάσεις του Νεανικού Θεατρικού Τμήματος.

Θεωρείτε ότι υπάρχει μέλλον; Τα παιδιά από μια ηλικία και μετά, τελειώνοντας το σχολείο πηγαίνουν σε άλλες πόλεις για να σπουδάσουν. Η διαρκής ανανέωση είναι κάτι εύκολο;

Η διαρκής ανανέωση δεν είναι εύκολη, αλλά ταυτόχρονα είναι ζωογόνος και είναι σημαντικό ατού της μακροζωίας της ομάδας. 

Αυτή τη στιγμή πόσα άτομα συμμετέχουν; Και αναφέρομαι σε ηθοποιούς, αλλά και όσους ασχολούνται με σκηνικά, ενδυμασία κ.λ.π.

Σήμερα συμμετέχουν πάνω από 25 παιδιά και μαζί τους ο σκηνοθέτης, ο μουσικός, ο σκηνογράφος και τουλάχιστον πέντε τεχνικοί.

Ποια είναι η παράσταση που αυτή τη στιγμή ανεβαίνει; Πείτε μας μερικά πράγματα για αυτήν.

Η παράσταση που ανέβηκε το περασμένο καλοκαίρι ήταν «Οι Φασουλήδες του Κατσιπόρα» του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, αφιέρωμα στα 70 χρόνια από το θάνατό του (Αύγουστος 1936). Αυτή την παράσταση χρωστάμε να την ανεβάσουμε και στο θέατρο Κέφαλος, το οποίο όμως ανακαινίζεται. Στο μεταξύ γίνονται μαθήματα θεατρικής παιδείας και θεατρικά παιχνίδια. Το καινούργιο έργο για το καλοκαίρι του 2007 θα ανακοινωθεί τον Ιούνιο, όπου θα αρχίσουν και οι πρόβες.

Οι μελλοντικοί στόχοι σας μέσα από το θέατρο ποιοι είναι; Πιστεύετε ότι το τμήμα έχει φτάσει αυτό που έχετε θέσει ως στόχο εξ αρχής;

Όπως σας ανέφερα και πιο πάνω η ομάδα συνεχώς ανανεώνεται και αυτό είναι πολύ σημαντικό, άρα πολλά πράγματα που συντελούν στην πρόοδο του τμήματος κάθε φορά επαναπροσδιορίζονται κι έτσι υπάρχει μια διάχυτη μνήμη την οποία παραλαμβάνει κάθε καινούργιο μέλος και την εξελίσσει. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι όπως το ίδιο το θέατρο επαναπροσδιορίζει τους στόχους του ανάλογα με την εξέλιξη της κοινωνίας μας έτσι και η ίδια η θεατρική ομάδα συνεχώς επαναπροσδιορίζεται και αυτός είναι ένας διαρκής αγώνας.

Σίγουρα σε αυτή την πορεία θα υπήρχαν και κάποια παράπονα. Ποια είναι η πικρία σας και τι θα μπορούσε να βελτιωθεί;

Το προσωπικό παράπονο αν μπορούμε να το πούμε έτσι έχει να κάνει με τη γενικότερη συμπεριφορά της κοινωνίας – εξουσίας σε σχέση με τα παιδιά, γιατί πιστεύω ότι όλοι προσπαθούν να τους αφαιρέσουν την παιδικότητά τους. Όσο για την ίδια τους τη συμμετοχή στην ομάδα, αν μπορούσε κάποιος να παρακολουθήσει το μεράκι τους, τους προβληματισμούς τους, την αγωνία τους, αλλά και τα γέλια τους, σίγουρα θα τα υποστήριζε πολύ περισσότερο.

Παράλληλα υπάρχει και ένα τμήμα για ενήλικες. Πείτε μας μερικά πράγματα γι’ αυτό, καθώς και για ένα νέο τμήμα που ακούγεται ότι θα δημιουργηθεί.

Το τμήμα ενηλίκων, δηλαδή η Κεντρική Σκηνή, είναι η προέκταση του Νεανικού Θεατρικού τμήματος. (Πιστεύω ότι κάθε άνθρωπος κρύβει ένα παιδί μέσα του και αυτό το παιδί είναι απαραίτητο να υπάρχει). Είναι η μόνη ελπίδα για το θέατρο και την κοινωνία μας. Δουλεύει με επαγγελματική συνείδηση και ερασιτεχνικό κέφι. Η προσφορά της είναι σημαντική στα τέσσερα χρόνια της ύπαρξής της. Η Κεντρική Σκηνή αποτελείται από ερασιτέχνες που ασχολούνται πολλά χρόνια με το θέατρο και από τους νέους του νεανικού τμήματος που αφού ενηλικιωθούν μεταπηδούν στην ομάδα των ενηλίκων. Είναι μια θεατρική ομάδα που δεν είναι κλειστή στις συμμετοχές. Παράλληλα, ετοιμάζεται η Πειραματική σκηνή για ενηλίκους, μια θεατρική ομάδα προπαρασκευαστική, όπου θα δώσει την ευκαιρία σε καινούργια μέλη να δοκιμαστούν και να μάθουν τη θεατρική τέχνη.

Από πλευράς των φοιτητών στο Τ.Ε.Ι υπάρχει συμμετοχή;

Δυστυχώς από τα ΤΕΙ παρόλο που έγινε στο παρελθόν μια προσπάθεια δεν ευδοκίμησε.

Πόσο διάστημα προετοιμασίας χρειάζεται συνήθως κάποιος για να συμμετάσχει σε μια παράσταση; Φαντάζομαι αυτό εξαρτάται και από το ρόλο.

Ο χρόνος προετοιμασίας είναι ανάλογος από τις ώρες δουλειάς που μπορεί να διαθέσει καθένας, τις εμπειρίες που μπορεί να έχει, από το έργο, το ρόλο και πάνω από όλα την πρόθεση.

Αν κάποιος επιθυμεί να εγγραφεί στα συγκεκριμένα τμήματα και να δοκιμάσει τα προσόντα του που πρέπει να απευθυνθεί;

Πρέπει να απευθύνεται στην Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού του Δήμου Αργοστολίου και στα τηλέφωνα 26710-25600 και 28076.

Πως αισθάνεστε μετά από τόσα χρόνια στη ΔΕΠΑΨ και μέσα από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή έχοντας συνεργαστεί με πάρα πολλά άτομα και έχοντας βιώσει ακόμη περισσότερες καταστάσεις;

Δεν ξέρω αυτά θα τα πούμε όταν… πάρω σύνταξη.

Υπάρχει κάτι νέο που να περιμένουμε από τη ΔΕΠΑΨ, καθώς και κάποιος μακρόπνοος στόχος σας για τη συνέχεια;

Έχω πάρα πολλά σχέδια για το μέλλον, κυρίως θέματα Τέχνης και Λόγου. Σε σύντομο χρονικό διάστημα θα μπορέσω να σας μιλήσω διεξοδικά.

Στο σημείο αυτό θα θέλαμε και την άποψη μερικών από τα μέλη του Νεανικού θεατρικού τμήματος:

1) Πότε αποφάσισες να συμμετάσχεις στο ερασιτεχνικό θέατρο; Ποιο ήταν το αρχικό κίνητρο;
2) Ποια παράσταση & ποιος ρόλος θεωρείς ότι είναι ο σημαντικότερος που έχεις αναλάβει;
3) Τι σε έχει μαγέψει από την όλη διαδικασία; Πως νιώθεις όταν εκφράζεσαι πάνω στη σκηνή;
4) Τι θεωρείς ότι έχεις αποκομίσει από αυτή τη συμμετοχή;
5) Ενδιαφέρεσαι στο μέλλον να κάνεις κάτι σχετικό η απλά είναι μια ασχολία του παρόντος;

Από αριστερά προς τα δεξιά: Γεράσιμος Ιλινόιου Τσουρούφλης, Γιώτα Πανταζάτου, Κυριάκος Μαρκάτος

Γεράσιμος Ιλινόιου Τσουρούφλης:

1) Συμμετέχω στο ερασιτεχνικό θέατρο από την πέμπτη δημοτικού και τώρα βρίσκομαι στην τελευταία τάξη του λυκείου. Είχα έρθει εδώ κάποιο βράδυ τυχαία με τον παππού μου και από τότε αποφάσισα να δοκιμάσω τις δυνατότητές μου. Αρχικά προβληματιζόμουν γιατί κουραζόμουν ιδιαίτερα στο σχολείο, ο κ. Βαρδάκος όμως μου είχε πει ότι αυτό θα το κάνω για να ξεκουράζομαι.

2) Όλοι οι ρόλοι που έχω αναλάβει έχουν κάτι το ξεχωριστό και δε θα μπορούσα να ξεχωρίσω κάποιον.

3) Με μαγεύουν οι πρόβες. Περιμένω με ανυπομονησία τη στιγμή που θα βρεθούμε όλοι μαζί. Ιδιαίτερα μόλις αρχίσω να εκφωνώ το ρόλο μου, με τις διορθώσεις, την κούραση, αλλά και το σωστό αποτέλεσμα που βγαίνει στο τέλος. Αισθάνομαι υπέροχα μετά από κάθε παράσταση.

4) Σίγουρα έχω κερδίσει αρκετούς φίλους, αλλά και πλέον ένα πνεύμα ομαδικότητας. Σήμερα στο σχολείο προβάλλεται ιδιαίτερα η ανταγωνιστικότητα, κάτι που δε σε βοηθάει στη ζωή. Θεωρώ ότι μέσα από το θέατρο ξεχωρίζεις μέσα από την ομοιότητα.

5) Ενδιαφέρομαι να συνεχίσω στο χώρο μέσα από κάποια δραματική σχολή και είναι κάτι που θα το επιδιώξω τώρα που τελειώνω το λύκειο. Ευχαριστιέμαι στην πρόβα, ακόμα και ως ερασιτέχνης και επιθυμώ το θέατρο να εξακολουθήσει να αποτελεί κομμάτι της ζωής μου.

Γιώτα Πανταζάτου:

1) Βρίσκομαι εδώ από τη δευτέρα γυμνασίου και σήμερα είμαι μαθήτρια της πρώτης λυκείου. Έχω συμμετάσχει σε δύο παραστάσεις και στενοχωριέμαι που δεν είχα έρθει πιο νωρίς. Το κίνητρο ήταν μια φίλη μου που με παρακίνησε να έρθω και να παρακολουθήσω κάποια πρόβα. Τότε αναζητούσα κάτι σημαντικό για να ασχολούμαι το καλοκαίρι, καθώς αισθανόμουν κάποιο κενό στις παρέες που τότε είχα και στις ασχολίες τους.

2) Θα έλεγα η γυναίκα του Σάντσο Πάντσα. Ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που στην πραγματικότητα είμαι. Επίσης μου αρέσουν πολύ και ρόλοι άλλων παιδιών.

3) Με μαγεύει το διαφορετικό. Μου αρέσει ο ρυθμός και η μουσική της παράστασης, οι τεχνικές, οι κινήσεις, τα λόγια. Εντυπωσιάζομαι από συγκεκριμένες σκηνές, ενώ πάνω από όλα η ιδέα του να γίνομαι ένας άλλος άνθρωπος και να βάζω τη φαντασία μου να δουλέψει. Χαρακτηριστικά να αναφέρω το «Δον Κιχώτη» που αισθάνεσαι σαν να είσαι μέσα, αλλά και ταυτόχρονα έξω, αντικειμενικός κριτής στο έργο.

4) Μέσα από τη συμμετοχή στο ερασιτεχνικό θέατρο έχω κερδίσει πραγματικά πάρα πολλά πράγματα, καταρχήν ξεπερνώντας τους εσωτερικούς μου φόβους και δισταγμούς. Πλέον δε διστάζω να προσεγγίσω τους ανθρώπους, να πάρω και να δώσω. Θεωρώ ότι μέσα από το θέατρο παρατηρείς καλύτερα τον εαυτό σου, σκέφτεσαι ευρύτερα και καλλιεργείσαι. Έχεις μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και προσπαθείς να μεταδόσεις αυτό που έχεις μάθει. Γενικά βελτιώνεσαι, αλλά και στέκεσαι κριτικά απέναντι σε αυτό που είσαι.

5) Η καριέρα στο συγκεκριμένο χώρο είναι κάτι δύσκολο, καθώς στην Ελλάδα το θέατρο δεν προωθείται και γνωρίζω ότι γενικά χρειάζονται πάρα πολλά εφόδια για κάτι τέτοιο. Θα με ενδιέφερε παράλληλα με τις σπουδές μου να γραφτώ και σε κάποια υποκριτική σχολή περισσότερο για δική μου ευχαρίστηση.

Κυριάκος Μαρκάτος:

1) Παρακολουθούσα θέατρο από 5 χρονών και το όνειρό μου ήταν να έρθω εδώ. Ωστόσο, λόγω των μαθημάτων άργησα να ξεκινήσω. Η πρώτη επαφή έγινε όταν μια ομάδα από την παρέα μου το αποφασίσαμε.

2) Έχω παίξει μόνο σε μια παράσταση μέχρι τώρα. Έχω λίγες εμπειρίες και η συμμετοχή μου ήταν ως «Δον Κριστομπίτα» στους «Φασουλήδες του Κατσιπόρρα». Ο Λόρκα πλέκει γύρω από αυτό το πρόσωπο ένα παραμύθι και τον καθιστά ένα παράδειγμα προς αποφυγή.

3) Με μαγεύει γενικά η επικοινωνία μεταξύ των παιδιών, ενώ σίγουρα με εντυπωσιάζει πάνω στη σκηνή η προσπάθεια να μεταδώσουμε το συναίσθημα στο θεατή.

4) Σίγουρα πλέον είμαι ένας κοινωνικός άνθρωπος, σε αντίθεση με το παρελθόν και αυτό για μένα είναι το πιο σημαντικό.

5) Το θέατρο και η υποκριτική είναι κάτι που θα ήθελα να ακολουθήσω και στο μέλλον.

Οι φωτογραφίες που παρατίθενται προέρχονται από το πρόγραμμα της παράστασης «η πεντάμορφη & το τέρας» (1998), καθώς και από τις πρόβες της σημερινής ομάδας.