Το άγνωστο σπήλαιο «Φτερούσο»

Το καλοκαίρι, με τα διαυγή ζεστά νερά του, έφυγε! Κι εγώ, αφήνω τις βαθιές μεσοπέλαγες ξέρες, για φέτος. Επειδή όμως το βάθος ανεβάζει την αδρεναλίνη και τα αίματα κυλούν ακόμα γοργά, σκέφτηκα να πραγματοποιήσω μια κάθοδο, στο πιο βαθύ σπήλαιο που γνωρίζουμε μέχρι τώρα στην Κεφαλονιά, το άγνωστο «Φτερούσο».

Έτσι λοιπόν, πρότεινα στον Γεώργιο Ποταμιάνο, φίλο καρδιακό, να το εξερευνήσουμε, γιατί χρόνια μου παίνευε τα μυστήρια που κρύβει! Το Φτερούσο βρίσκεται στην περιοχή των Διλινάτων, σε υψόμετρο 770 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, με βάθος 120 μέτρα και διάμετρο στο πιο βαθύ σημείο του πυθμένα, 15 μέτρα περίπου. Ενώ σε όλη τη διαδρομή δεν ξεπερνάει τα 4 με 6 μέτρα. Το σχήμα του σπηλαίου είναι κάθετο, «σιφονοειδές». Το πέτρωμά του είναι ασβεστολιθικό, αρκετά σαθρό κι επικίνδυνο στο ανώτερο σημείο, με πολλή στενή είσοδο, που δεν ξεπερνάει τους 50 πόντους. Από τα 60 μέτρα και κάτω, τα υπόγεια ύδατα εισρέουν από τα τοιχώματα του σπηλαίου. Στον πυθμένα του σπηλαίου έχει καταγκρεμνιστεί ένα τμήμα του θόλου της οροφής, μαζί με διάφορα άλλα φερτά υλικά, με αποτέλεσμα να έχει φράξει την πιθανή συνέχεια του σπηλαίου προς τα κάτω. Και αυτό, διότι η μεγάλη ροή των υδάτων εξαφανίζεται, χωρίς την παραμικρή συγκέντρωση αυτών.

Πίσω στην ιστορία μας…

Έτσι λοιπόν, αφού ετοίμασε ο Γιώργος τον απαιτούμενο για την περίσταση επαγγελματικό εξοπλισμό, μπαίνουμε στο θηριώδες αυτοκίνητο της Αλεξάνδρας Κούλακ, συνεργάτιδας και βοηθού, Γερμανίδας, που επέλεξε την Κεφαλονιά ως τόπο διαμονής. Ο εξαιρετικά κακοτράχαλος δρόμος, του φάνηκε παιχνιδάκι! Τίποτα από τη μορφολογία του εδάφους δεν σε προϊδεάζει, ότι κάπου εκεί βρίσκεται ένα τέτοιο σπήλαιο. Όταν πρωτοαντικρίζεις την είσοδό του, είναι αδύνατο να σε καταβάλει το δέος που αισθάνεσαι, αντικρίζοντας τα σπήλαια τύπου «Μελισσάνης» και «Αγκαλάκι». Κι όμως! Μόνο όταν ξεφορτώσαμε και απλώσαμε τον εξοπλισμό (δύο σπηλαιολογικά σκοινιά, σύνολο 180 μ. και δύο αναρριχητικά, σύνολο 140 μ., δεκάδες καραμπίνερ ασφαλείας, τροχαλίες, καταβατήρες, ζουμ-αρ, ιμάντες, κράνη, μποντριέ, φαρμακείο και η απαραίτητη φωτογραφική μηχανή), αντιληφθήκαμε το μέγεθος του εγχειρήματος! Μετά από ένα τελευταίο έλεγχο του εξοπλισμού, ενημερώνουμε την Αλεξάνδρα, η οποία θα παρέμενε ως προσωπικό ασφαλείας, το τι θα έπραττε σε περίπτωση ανάγκης. Φυσικά, δε θα παρέμενε μόνη της… Θα είχε συντροφιά, την λυκοσκυλίτσα «Σέλφη», για τις ώρες αναμονής!

Πρώτος ο Γιώργος και μετά εγώ, ξεκινάμε την κάθοδο, ενώ ο ήλιος μεσουρανούσε! Το σκοτάδι, τα υγρά τοιχώματα του σπηλαίου και η απόλυτη ησυχία, δημιουργούν μια έντονη ατμόσφαιρα μυσταγωγίας! Μόλις συνέλθεις, μετά το πρώτο ξάφνιασμα και αρχίσεις να παρατηρείς το πρωτόγνωρο αυτό περιβάλλον, ανακαλύπτεις έκπληκτος, ότι σε παρατηρεί ένας υπόγειος κόσμος μικροσκοπικών πλασμάτων! Κυρίως αράχνες και λεπιδόπτερα. Η καταρρίχηση γίνεται με εξαιρετική προσοχή, λόγω της σαθρότητας του πετρώματος. Ξαφνικά, ενώ έχουμε διασχίσει τη μισή περίπου διαδρομή, την απόλυτη σιωπή διαδέχεται ένα έντονο κελάρυσμα, που δημιουργούν τα υπόγεια ύδατα. Στο σημείο αυτό, κι επειδή η διάμετρος του σπηλαίου το επιτρέπει, επιταχύνουμε την καταρρίχηση, για να αποφύγουμε το «μπουγέλωμα». Για την ολοκλήρωση της κατάβασης απαιτούνται 3 στάσεις (κοινώς «ρελέ»), για την εναλλαγή των σχοινιών. Μετά από 40 λεπτά καθόδου, φτάσαμε στον πυθμένα του Φτερούσου. Με την απαραίτητη ξεκούραση και την ανταλλαγή φιλοφρονημάτων, εφοδιασμένοι με ελάχιστες φωτογραφίες, κινήσαμε για την ανάβαση. Ξεκινήσαμε την επίπονη ανάβαση, με την τεχνική ζουμ-αρ, όσο πιο γρήγορα μπορούσαμε, γιατί ήμασταν βρεγμένοι μέχρι το κόκαλο. Στην έξοδο, αντί να μας περιμένει το φως του ήλιου, αντικρίσαμε τα άστρα!

Είναι μια εμπειρία, που δύσκολα μπορείς να την περιγράψεις και μάλιστα σε μια σελίδα. Για να ξεκινήσεις κάτι τέτοιο, πρέπει να έχεις απαλλαγεί από τους φόβους του σύγχρονου κόσμου!

Κείμενα – Παρουσίαση: Νικηφόρος Φωκάς