Το γιορτάσι της Κεχριωνιώτισσας «Παναγία του Κεχριώνα – Παλικής»

Στις 23 Αυγούστου, σαν μεθεόρτια, εορτάζει η απόδοση της Κοιμήσεως της Παναγίας, τα λεγόμενα «Εννιάμερα ή Της Παναγίας τα Νιάμερα», όπως τα λέει ο λαός. Μια από τις εκκλησίες που γιορτάζουν στην Κεφαλλονιά, είναι και Της Παναγίας της Κεχριωνιώτισσας, ή το μοναστήρι της Κεχριωνιώτισσας, που βρίσκεται στο Δήμο Παλικής, δυο χιλιόμετρα βόρεια του Ληξουρίου. 

Το Μοναστήρι, που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, ανήκε στις οικογένειες Αμούργη και Ζακυθινού και που κατοικούσαν στο χωριό που υπήρχε στον δίπλα λόφο από το μοναστήρι. Η οικογένεια Αμούργη εξέλειψε από την Επαρχία Πάλλη και την φροντίδα ανέλαβε οριστικά η οικογένεια Ζακυθινού έως σήμερα. Σύμφωνα με τον ιστοριοδίφη Ηλία Τσιτσέλη, ή την εικόνα την αγόρασαν Ληξουριώτες ναυτικοί από τη Ζάκυνθο ή οι οικογένειες που έκτισαν την εκκλησιά ήταν από το νησί του Σολωμού και του Κάλβου. (Ηλίας Τσιτσέλης, Κεφαλληνιακά Σύμμικτα, τόμος 2ος, Αθήνα 1964 και Κωνσταντίνου Αντωνίου Μονοκρούσος, Αρχειακή Έρευνα, Οι Ιερές Μονές στην επαρχία Πάλλης της Κεφαλονιάς, Ληξούρι 2008).

Ο ναός από παλιά στέκει στο άπλωμα μεταξύ των λόφων, Βλαχοβούνι και Κεχρί.

Ο λόφος Κεχρί, απέναντι από τον λόφο που ήταν κτισμένη η αρχαία Πάλλη, ήταν επίνειο των αρχαίων Κορινθίων και οι οποίοι άφησαν κληρονομιά το όνομά τους. Κεχρεές στην Κόρινθο -Κεχρί στην Παλική.

Ονομαστό αυτό το μοναστήρι της Παναγίας, σε προκαλεί ο ναός του να τον θαυμάσεις για την ωραία πύλη σε ρυθμό μπαρόκ, που παρόμοια δεν έχουμε άλλη στην Κεφαλονιά. Μία εκκλησία με παρόμοια πύλη σώζεται στο Κερί της Ζακύνθου.

Κάθε χρόνο στον εσπερινό, μυρμηγκιάζει το μοναστήρι της Παναγιάς από κόσμο. Τα αυτοκίνητα κατακλύζουν το χώρο και τους γύρω δρόμους και τα αστυνομικά Όργανα της Τάξης προσπαθούν να διευκολύνουν την κυκλοφορία και το σωστό παρκάρισμα στους κατάλληλους χώρους.

Ο αυλόγυρος της Μονής, ιλαρός στο φωτισμό του ήταν κοσμημένος με πολύχρωμες μικρές σημαίες, γιομάτος κόσμο, που περίμενε καρτερικά να μπει στο ναό για να προσκυνήσει την θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς. Δίπλα στην ομορφόγλυπτη πύλη, δυο μεγάλα μανουάλια υποδέχονταν τα κεριά που κάθε πιστός άναβε και αφιέρωνε στην Παναγία.

Μέσα στο ναό η ψαλτική παρέα του Νίκου Γερασίμου Βάλσαμου εναρμονιζόταν με τον ήχο των ιερέων που έψαλλαν την εσπερινή γιορταστική ακολουθία στην Θεοτόκο του Κόσμου. Ευχαριστηθήκαμε όλοι τούτη τη ψαλτική για το κεφαλλονίτικο χρώμα της και το ύφος της, θύμιζε δε, παλιές δόξες μιας παράδοσης που έχει ελαττωθεί για τα καλά.

Όλο και γιόμιζε η εκκλησιά κόσμο και όλο ανάβονταν κεριά και λαμπάδες μπροστά από το θρόνο της Παναγιάς και ακούραστα οι επίτροποι τακτοποιούσαν το κάθε μανουάλι για να υποδεχτεί το νέο κερί που για λίγο θα έστελνε τη θυσία του στον ουρανό. Οι επίτροποι Γεράσιμος Ζακυθινός και Κούλα Βουτσινά ταχτοποιούσαν τα μανουάλια και διατηρούσαν την τάξη στα κεριά και στα ανάμματα. Καθώς ο εσπερινός όλο και προχωρούσε η ιερατική παρουσία του Πρωτοσύγκελου Γεράσιμου Φωκά κόσμησε την ιερά πανήγυρη μαζί με τους άλλους ιερείς της περιοχής της Παλικής. Κόσμος πολύς, μα και οι αρχές του τόπου και του Νησιού, καθώς και ο βουλευτής, έδωσαν το παρόν τους σε αυτό το πανηγύρι.

Από την παιδική μας ηλικία, οι Παληκισιάνοι, τόσο από παράδοση όσο και από τη γραπτή μαρτυρία, έχουμε ακούσει για το θαύμα που έκανε η Παναγία στους τρεις σκλάβους, που οι πειρατές Αγαρηνοί κρατούσαν φυλακισμένους στην χώρα τους.

Ελευθερώθηκαν από την Παναγιά την ημέρα της Εορτή της, αφού ένας από αυτούς θυμήθηκε πως στον τόπο τους γίνεται μεγάλο πανηγύρι και αυτοί λείπουν σκλαβωμένοι και αλυσοδεμένοι, Βρέθηκαν να ξημερώνει της Εορτής της Θεοτόκου κάτω από το κοντινό γεφύρι του μοναστηριού με τις αλυσίδες στα πόδια τους. Οι τρεις σκλάβοι ακούγοντας κόκορα κοντά να ξημερώσει κατάλαβαν πως κάτι διαφορετικό τους συμβαίνει και έκπληκτοι διαπίστωσαν πως δεν βρίσκονται στα μπουντρούμια της Μπαρμπαριάς, αλλά στον τόπο τους κοντά στο μοναστήρι της Παναγιάς. Ευχαρίστησαν την Θεοτόκο για το υπερφυές θαύμα της, αφιερώθηκαν στο ναό της, εταφήκανε δε μέσα σε αυτόν, όπου και μια ταφόπλακα μαρτυρεί ακόμη τα ονόματά του.

Στο θρόνο της Παναγίας κρέμονται ακόμη οι αλυσίδες που μαρτυρούν το γεγονός καθώς και ασημόγλυπτες παραστάσεις στα θωράκια του θρόνου που εικονίζουν αυτό το θαύμα. Αναγράφεται δε η επιγραφή:

«1694, 23 Αυγούστου εποιήθη το θαύμα. Ιάκωβος, Γεώργιος, Ιωάννης, χαίρε ότι ηλευθερώθητε της φθοράς του θανάτου, δια πρεσβειών της Θεομήτορος»

Κατά τον εσπερινό ο Πρωτοσύγκελος με λιτότητα και απλότητα μα πάνω από όλα με λόγο ειλικρινή και από καρδιάς είπε δυο λόγια για την Κυρά του κόσμου, αλλά και για τα προβλήματα που έχουμε σήμερα, και που έχουμε ελαττώσει την πίστη μας προς τον θεό και την Παναγιάς μας.

Την άλλη μέρα έγινε η Θεία Λειτουργία της εορτής με κατάνυξη. Η συμμετοχή του κόσμου ήταν μεγάλη, επιβεβαιώνοντας έτσι πως λατρεύει την Παναγία και το πανηγύρι της. Ο ιερέας Χαράλαμπος Μαρκέτος έκανε κήρυγμα, αναφερόμενος στην Θεοτόκο και την εορτή της αλλά και στα τωρινά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στη ζωή μας. Επίσης αναφέρθηκε για το θέμα του μαθήματος των θρησκευτικών στα σχολεία, λόγω που η Κυβέρνηση θέλει να είναι μάθημα προαιρετικό. Επεσήμανε τους κινδύνους και τα στρατευμένα κινήματα που θέλουν να καταστρέψουν ότι καλό συμβαίνει σε τούτη τη πατρίδα μας.

Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ακολούθησε η λιτάνευση της Εικόνας της Κεχριωνιώτισσας. Με την ακολουθία αρκετού κόσμου, ιεροψαλτών και ιερέων, λιτανεύτηκε ο θρόνος της Παναγιάς από την εκκλησία έως το ιστορικό γιοφύρι, εκεί που βρέθηκαν οι σκλάβοι με το θαύμα της. Η στάση για την παράκληση και την επιμνημόσυνη δέηση για τους τρεις σκλάβους έγινε κοντά στο γεφύρι όπου υπάρχει μαρμάρινο μνημείο για να μαρτυρά το γεγονός της λύτρωσή τους.

Άρχισε να σκαρώνει το μεσημέρι, τα τζιτζίκια ακούγονταν τρελαμένα από τη ζέστη. Οι περισσότεροι με τον άρτο στο χέρι έφευγαν για το σπίτι τους. Το εκκλησιαστικό μέρος του πανηγυριού της Θεοτόκου είχε τελειώσει. Ψαλτάδες και ιερείς και άλλοι μείναμε στο αρχονταρίκι – οικία Παύλου Ζακυνθινού για ένα γλυκό και καφέ, μα όλοι μας ευχαριστημένοι για το πόσο καλή και ευλαβική ήταν τούτη η ιερά πανήγυρη της Κεχριωνιώτισσας. Η καμπάνα από κάποιο φίλο σήμανε χαρμόσυνα στον αποχωρισμό μας. Τότε μου ήλθαν στο μυαλό ακόμη μια φορά οι Ληξουριώτικες μοναδικές αριέττες, που οι λογγοφόροι και πραματευτάδες του τόπου περνώντας τα βράδια απέξω από το μοναστήρι της Κεχριωνιώτισσας τραγουδούσαν:

«Παναγία Κεχριωνιώτισσα με το καμπαναριό σου
Φύλαε το Ληξούρι μας που είναι παιδί δικό σου»
………………….

Μα και του Μιντζή, (του Παναγή Κονταρίνη), που κάθε φορά που περνούσε από την Κεχριωνιώτισσα, της μιλούσε τραγουδιστά πάνω από το κάρο και έλεγε μέσα από τις αριέττες του τον παλιό ερωτικό του καημό για μια κοπέλα που πρόδωσε την αγάπη του. Μάλιστα έλεγε στην Παναγιά να της το πληρώσει. Εικόνα υπέροχη, του να βλέπεις έναν παλιό αριετταδόρο, κάτι που μόνο στο Ληξούρι συνέβαινε και που σε αυτό γεννήθηκε η αριέττα, να περνά κοντά από εικονοστάσι της Κεχριωνιώτισσας και να της λέει κάνοντας τον σταυρό του εφκείνη την «πικραμένη» αριέττα:

«Φαρμάκια πίκρες και καημούς και πόνους μου ‘χεις δώσει
Παρακαλώ την Παναγιά διπλά να στα πλερώσει»
…………………….

Πήρα το δρόμο της επιστροφής με τη φωτογραφική μου μηχανή γιομάτη εικόνες. Το χάρηκα το πανηγύρι όπως και όλοι όσοι βρεθήκαμε εφέτος στην Κεχριωνιώτισσα, που είναι προστάτιδα του Ληξουρίου μας και σκέπη προστασίας των πιστών.

Να είμαστε καλά και του χρόνου να συναντηθούμε ευλαβικά στο γιορτάσι της!