Παναγιώτατος – Τζάκης: Συμπεράσματα από το πρόσφατο Μουντιάλ.

Αρθρο του Γεράσιμου Παναγιώτατου – Τζάκη, Νομικού – Επικοινωνιολόγου.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου που διοργανώθηκε πριν λίγο καιρό στη Γερμανία, εκτός από το καθαρά αθλητικό του μέρος, δίνει τη δυνατότητα να εξαχθούν και κάποια χρήσιμα συμπεράσματα όσον αφορά ζητήματα κοινωνικής νοοτροπίας.1. Σε όλους τους αγώνες βλέπαμε τους φιλάθλους των αντίπαλων ομάδων να κάθονται δίπλα-δίπλα στις κερκίδες, χωρίς κιγκλιδώματα και αστυνομικούς ανάμεσά τους, χωρίς ξυλοδαρμούς ή επεισόδια. Ας συγκρίνει κανείς αυτή την ωραία για τον αθλητισμό εικόνα με αυτό που γίνεται στα ελληνικά γήπεδα, όπου ανάμεσα στους αντιμαχόμενους οπαδούς των ομάδων μένουν άδειες ολόκληρες κερκίδες για να χωρίζουν τα θηρία και χρησιμοποιούνται χιλιάδες αστυνομικοί στους αγώνες, αντί να βρίσκονται στα κανονικά τους καθήκοντα. Κάθε λίγο αναστάτωση και βανδαλισμοί. Χίλια άτομα συμμετέχουν στα επεισόδια, είκοσι συλλαμβάνονται και από την επόμενη μέρα είναι και πάλι όλοι ανενόχλητοι να ετοιμάζονται για τη «μάχη» της επόμενης Κυριακής. Είναι καιρός η πολιτεία, οι σύλλογοι και η κοινωνία να μην δείξουν πλέον καμία ανοχή σε αυτά τα φαινόμενα.

2. Πάγια αντίληψη στον ευρωπαϊκό χώρο είναι αυτή που υποτιμά τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου (Ελλάδα, Ιταλία κλπ), με τον ισχυρισμό ότι είναι ανοργάνωτες, ότι δεν έχουν μέθοδο στη λειτουργία των θεσμών τους, ότι οι διάφοροι τομείς δεν λειτουργούν σωστά. Κι όμως, εκτός από τις επιτυχίες και σε άλλους τομείς, στο συγκεκριμένο χώρο ο περιφρονημένος ευρωπαϊκός νότος έχει αυτή τη στιγμή και το Παγκόσμιο (Ιταλία) και το Ευρωπαϊκό (Ελλάδα) Κύπελλο. Αυτό αποδεικνύει ότι για να πετύχεις σε κάτι χρειάζεται ψυχή και αυτοπεποίθηση, δεν χρειάζεται να μετατραπείς σε κομπιουτεράκι – στρατιωτάκι που θα κάνει κάποιες μηχανικές κινήσεις, όπως συμβαίνει στις ψυχρές (σε κλίμα αλλά και κοινωνική νοοτροπία) χώρες της Ευρώπης.

3. Στο Euro 2004 ασκήθηκε στην εθνική ομάδα της Ελλάδας, από τα διεθνή ΜΜΕ και από διεθνείς παράγοντες του αθλητισμού, η κριτική ότι έπαιξε αμυντικό και καταστροφικό ποδόσφαιρο κλπ. Στο πρόσφατο Μουντιάλ τι είδαμε; Όλες οι ομάδες και οι προπονητές τους έσπευσαν να ακολουθήσουν το παράδειγμα που πριν υποτίθεται ότι κατηγορούσαν. Αυτό άλλωστε δεν γίνεται και στη ζωή; Όταν κάποιος πετύχει κάποια πράγματα, πολλοί θα προσπαθήσουν να αμφισβητήσουν την επιτυχία του, να μειώσουν τη σημασία της, να τον χτυπήσουν. Αμέσως μετά σπεύδουν να τον μιμηθούν.

4. Όλοι οι ποδοσφαιριστές της ιταλικής εθνικής ομάδας αγωνίζονται σε συλλόγους πατρίδας τους. Αυτό δημιουργεί ένα γενικότερης σημασίας δίδαγμα. Δεν αποτελεί προϋπόθεση επιτυχίας και καταξίωσης η καριέρα σε μια ξένη χώρα. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για το χώρο του αθλητισμού αλλά για όλους τους επαγγελματικούς χώρους. Δεν υπάρχει λόγος να διαιωνίζεται αυτή η αδιέξοδη νοοτροπία ξενομανίας ή ξενολατρίας που παρουσιάζεται διαχρονικά στη χώρα μας σε πολύ κόσμο και σε διάφορους τομείς.

5. Στο ευρωπαϊκό του 2004, είχαμε το πάθημα της Πορτογαλίας, η οποία προτιμούσε την Ελλάδα για τον τελικό, δήθεν για να πάρει ρεβάνς αλλά κυρίως γιατί τη θεωρούσε εύκολο αντίπαλο. Την απάντηση την έλαβε… Αργότερα, στα προκριματικά του Μουντιάλ, η Εθνική μας, επαναπαυμένη στις δάφνες του ευραπαϊκού, ξεκίνησε χλιαρά, σαν να είχε αυτομάτως και αυτοδικαίως εξασφαλίσει λόγω του ευρωπαϊκού τίτλου και την πρόκριση στο Παγκόσμιο. Όταν κατάλαβε το λάθος ήταν αργά… Τώρα, στο Μουντιάλ, η Βραζιλία πίστευε ότι επειδή θεωρείται ως η dream team του ποδοσφαίρου, θα μπορούσε με μέτρια απόδοση να κερδίζει ίσα-ίσα τα παιχνίδια και να φτάσει άκοπα ως τον τελικό. Στο πρώτο δύσκολο παιχνίδι, το πλήρωσε…. Όλα αυτά τα παραδείγματα τι διδάσκουν; Η έπαρση, η επανάπαυση σε παρελθούσες επιτυχίες, η επιλογή του δήθεν εύκολου αντιπάλου και η υποτίμησή του, πληρώνονται στη συνέχεια ακριβά.

6. Σε πολλά δημοσιεύματα του ξένου τύπου αναφέρθηκαν στα
οργανωτικά προβλήματα και τις δυσλειτουργίες που αρουσιάστηκαν σε αυτό το Μουντιάλ και τις σύγκριναν με την άψογη, από κάθε άποψη, διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων αλλά και άλλων σημαντικών διεθνών γεγονότων στην πατρίδα μας. Αυτό δείχνει ότι όσο κι αν ως λαός είμαστε της τελευταίας στιγμής, όσο κι αν αφήνουμε πολλές ευκαιρίες διεθνούς διάκρισης να πάνε χαμένες, όταν αποφασίζουμε να κάνουμε κάτι σωστά και έχουμε αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα, τότε όχι απλά πετυχαίνουμε τους στόχους μας αλλά αποτελούμε και παράδειγμα αναφοράς, θαυμασμού και μίμησης. Ας εκμεταλλευτούμε ως λαός αυτές τις
δυνατότητές μας και ας πάψει να είναι η μεμψιμοιρία ένα από τα
βασικά χαρακτηριστικά της κοινωνικής νοοτροπίας στην πατρίδα μας.